شیوه انجام معاملات در بورس و فرابورس

شیوه انجام معاملات در بورس و فرابورس

دستورالعمل اجرايي نحوه انجام معاملات اوراق بهادار در بازار پايه فرابورس
مصوب 1392,07,20

اين دستورالعمل در راستاي اجراي تبصرة ب مادة ۹۹ قانون برنامه پنج سالة پنجم توسعه جمهوري اسلامي ايران در تاريخ ۲۰ /۰۷ /۱۳۹۲ در ۱۷ ماده و ۵ تبصره به تصويب هيأت مديره سازمان بورس و اوراق بهادار رسيد. اين دستورالعمل جايگزين دستورالعمل اجرايي نحوة انجام معاملات اوراق بهادار در بازار پايه فرابورس ايران مصوب ۱۰ /۰۲ /۱۳۹۰ مي‌گردد.

ماده ۱ - اصطلاحات و واژه‌هايي كه در مادة ۱ قانون بازار اوراق بهادار جمهوري اسلامي ايران مصوب آذرماه ۱۳۸۴ مجلس شوراي اسلامي و "دستورالعمل اجرايي نحوة انجام معاملات اوراق بهادار در فرابورس ايران" مصوب ۱۷ /۱۱ /۱۳۸۸ هيأت مديرة سازمان بورس و اوراق بهادار و اصلاحات بعدي آن تعريف شده‌اند، به همان مفاهيم در اين دستورالعمل به كار رفته‌اند. واژه‌هاي ديگر داراي معاني زير مي‌باشند:

۱ -بازار پايه: از جمله بازارهاي فرابورس است كه مطابق با ماده ۴ "دستورالعمل پذيرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ايران" راه­اندازي گرديده و معاملات آن بر اساس ضوابط اين دستورالعمل انجام مي‌شود.

۲ -دستورالعمل اجرايي نحوه انجام معاملات: "دستورالعمل اجرايي نحوة انجام معاملات اوراق بهادار در فرابورس ايران" مصوب ۱۷ /۱۱ /۱۳۸۸ هيأت مديرة سازمان بورس و اوراق بهادار و اصلاحات بعدي آن است.

۳ - سامانه معاملات توافقي : سامانه­ اي است كه عمليات مربوط به ثبت سفارش معاملات توافقي از طريق آن انجام شده و سفارشات تطبيق شده پس از تائيد فرابورس جهت انجام معامله به سامانه معاملاتي ارسال مي‌شود.

۴ -كارگزار پيشنهاد دهنده : كارگزاري كه در سامانه معاملات توافقي اقدام به ثبت پيشنهاد خريد يا فروش مي‌نمايد.

۵ -كارگزار پذيرندة پيشنهاد : كارگزاري كه بر اساس پيشنهادهاي ارائه شده در سامانه معاملات توافقي، پيشنهاد خريد يا فروش ثبت شده توسط كارگزار پيشنهاد دهنده را براي مشتري خود مي‌پذيرد.

ماده ۲ - اوراق بهادار در بازار پايه به صورت عادي يا توافقي مي‌توانند معامله شوند. اوراق بهاداري كه به تشخيص كميته عرضه حائز حداقل شرايط زير باشند، بصورت عادي و ساير اوراق بصورت توافقي معامله مي‌شوند.

الف) در زمان درج نماد تعداد سهامداران شركت از ۳۵ نفر و سهام شناور آزاد شركت بيشتر از يك درصد بوده يا امكان تحقق اين شرايط به تشخيص كميته عرضه وجود داشته باشد ( در اين خصوص سهامداران عمده شركت بايد تعهدات لازم را به فرابورس ارائه نمايند.)

ب) محدوديت­هاي معاملاتي موثر جهت نقل و انتقال سهام شركت وجود نداشته باشد.

ج) ابهامات اساسي و يا عدم شفافيت قابل توجهي در خصوص اطلاعات شركت يا تركيب سهامداري آن وجود نداشته باشد.

ماده ۳ - جلسات رسمي و روزهاي انجام معامله انواع اوراق بهادار در بازار پايه فرابورس، ساعت آغاز، خاتمه و طول هر جلسه معاملاتي و همچنين تعداد و طول زمان هريك از مراحل انجام معاملات توسط هيئت مديرة فرابورس تعيين مي‌گردد.

ماده ۴ - دامنه نوسان روزانه قيمت و محدوديت حجمي معاملات عادي بازار پايه مشابه بازار اول و دوم فرابورس، حسب ضوابط فصل هشتم دستورالعمل اجرايي نحوه انجام معاملات خواهد بود.

ماده ۵ - در بازار پايه صرفاً سفارش محدود قابل اجرا بوده و استفاده از كد معاملاتي گروهي در اين بازار مجاز نمي‌باشد.

تبصره - جهت انتقال سهام به سهامداران متعدد در بازار پايه، استفاده از كد گروهي پس از موافقت فرابورس امكان‌پذير خواهد بود.

فصل ۳ - معاملات عادي در بازار پايه

ماده ۶ - عرضه اوليه اوراق بهادار در بازار پايه به تشخيص كميته عرضه به يكي از روش‌هاي زير انجام مي‌شود:

۱ -حراج: در اين روش حجم و تعداد معيني از اوراق بهادار توسط اشخاص اعلام شده در اطلاعيه عرضه به متقاضيان خريد آن اوراق عرضه مي‌شود.

۲ -گشايش نماد: در اين روش خريداران و فروشندگان متعدد طي دوره پيش‌گشايش اقدام به ورود سفارشات خود در سامانه مي‌نمايند و سپس معاملات با انجام يك حراج تك قيمتي آغاز مي‌شود.

ماده ۷ - توقف و بازگشايي نماد معاملاتي اوراق بهاداري كه به صورت عادي در بازار پايه معامله مي‌شوند، تابع ضوابط فصل پنجم دستورالعمل اجرايي نحوه انجام معاملات خواهد بود.

ماده ۸ - درصورتي‌كه معاملات اوراق بهادار در بازار پايه مظنون به ‌استفاده از اطلاعات‌ نهاني، دستكاري قيمت يا تغييرات مديريتي مؤثر در كنترل شركت باشد، فرابورس مي‌تواند رأساً يا به موجب اعلام سازمان نماد معاملاتي اوراق بهادار را متوقف نمايد. بازگشايي نماد معاملاتي پس از بررسي‌هاي لازم حسب مورد به تشخيص فرابورس يا سازمان خواهد بود.

ماده ۹ - در معاملات عادي بازار پايه، معاملات عمده و بلوكي تابع ضوابط اينگونه معاملات در بازارهاي اول و دوم فرابورس مي‌باشند.

فصل ۴ - معاملات توافقي در بازار پايه

ماده ۱۰ - روش انجام معاملات توافقي در بازار پايه به شرح زير است:

۱ -پيشنهاد خريد يا فروش توسط كارگزار پيشنهاد دهنده در سامانه معاملات توافقي ثبت مي‌گردد. اين پيشنهاد مي‌تواند با قيمت معين يا قابل مذاكره در سامانه ثبت شود.

۲ -كارگزار پذيرندة پيشنهاد جهت پاسخ دادن به پيشنهاد ثبت شده در سامانه معاملاتي اقدام به انتخاب آن نموده و پذيرش خود را جهت ارسال به كارگزار پيشنهاد دهنده در سامانه معاملات توافقي ثبت مي‌كند.

۳ -در صورتي كه پيشنهاد ثبت شده داراي قيمت معين باشد سامانه معاملات توافقي سفارشات تطبيق يافته را جهت تائيد به فرابورس ارسال مي‌كند.

۴ -در صورتي كه پيشنهاد ارائه شده قابل مذاكره باشد، جزئيات درخواست كارگزار پذيرندة پيشنهاد به كارگزار پيشنهاد دهنده ارسال و در صورت تائيد نهايي كارگزاران عامل طرفين سفارش تطبيق يافته جهت تائيد به فرابورس ارسال مي‌گردد.

۵ -در صورت عدم مغايرت سفارشات تطبيق يافته با قوانين و مقررات، فرابورس معامله را تائيد مي‌نمايد و سفارشات تطبيق يافته جهت انجام معامله و ثبت نهايي به سامانه معاملات ارسال مي‌گردد.

ماده ۱۱ - معاملات سهام شركت‌هاي حاضر در بازار پايه‌ي توافقي بر اساس اطلاعات منتشره موجود، در هر زمان امكان­پذير مي‌باشد.

تبصره ۱ - خريدار و فروشنده با علم و آگاهي نسبت به وضعيت مالي شركت بر اساس اطلاعات منتشره موجود اقدام به خريد و فروش نموده و هرگونه ادعايي در خصوص عدم افشاي اطلاعات مسموع نمي‌باشد.

تبصره ۲ - انجام معاملات توافقي از يك روز كاري قبل از برگزاري مجامع عمومي صاحبان سهام و همچنين برگزاري جلسه هيئت مديره‌اي كه طي آن مقرر است در مورد اختيارات تفويض شده توسط مجمع عمومي فوق‌العاده در خصوص افزايش سرمايه تصميم‌گيري شود، متوقف مي‌گردد. تداوم ثبت معاملات پس از اعمال نتايج مجمع يا جلسه هيئت مديره در سامانه معاملاتي امكان‌پذير خواهد بود.

ماده ۱۲ - دامنه نوسان قيمت روزانه و محدوديت حجمي در خصوص معاملات توافقي اعمال نمي‌گردد ليكن هيئت مديره فرابورس مي‌تواند در صورت نياز محدوديت حجمي يا قيمتي جهت ثبت سفارشات هر نماد معاملاتي در سامانه معاملاتي توافقي تصويب و پس از اطلاع‌رساني اعمال نمايد.

ماده ۱۳ - معاملات عمده سهام شركت­هايي كه در بازار پايه به صورت توافقي مورد معامله قرار مي‌گيرند، حسب تشخيص كميته عرضه به يكي از روش‌هاي زير انجام مي‌شود:

۱ -در قالب عرضه يكجا در بازار سوم فرابورس

۲ -ثبت معامله از طريق سامانه معاملات توافقي با رعايت ترتيبات مقرر در مادة ۱۰ اين دستورالعمل

تبصره ۱ - رعايت ضوابط مربوط به "شرايط متقاضيان خريد در معاملات عمده سهام و حق­تقدم سهام در فرابورس ايران" مصوب مورخ ۱۰ /۰۷ /۱۳۹۱ شوراي عالي بورس در هرحال الزامي است. در خصوص بند ۲ اين ماده زمان ثبت پيشنهاد معاملات توافقي، مبناي محاسبه مواعد زماني ذكر شده در ضوابط فوق الذكر خواهد بود.

تبصره ۲ - در صورتي كه بخشي از سهام شركت‌هاي مورد عرضه در بازار پايه داراي امتياز خاص يا محدوديت ويژه‌اي باشند و بنا به تشخيص كميته عرضه معامله آن در بازار خرد امكان‌پذير نباشد، معاملات آن بخش با هر حجمي به صورت عمده انجام خواهد شد.

فصل ۵ - محدوديت­هاي معاملاتي سهام و حق تقدم سهام بورس­ها، فرابورس و شركت سپرده­گذاري مركزي

ماده ۱۴ - معاملات سهام و حق تقدم بورس‌ها، فرابورس و شركت سپرده‌گذاري با حجم كمتر از ۲۰۰ هزارسهم يا حق تقدم شركت‌هاي فوق در دسته‌هاي سهامداري كه بر اساس اساسنامه شركت، شخصيت حقوقي يا نهاد خاصي را شامل نمي‌شود به صورت توافقي در بازار پايه فرابورس انجام مي‌شود.

ماده ۱۵ - انجام معاملات سهام و حق تقدم بورس‌ها، فرابورس و شركت سپرده‌گذاري با حجم بزرگتر يا مساوي ۲۰۰ هزار سهم يا حق تقدم و كليه معاملات سهام يا حق تقدم شركت‌هاي فوق در دسته‌هاي سهامداري كه بر اساس اساسنامه شركت، شخصيت حقوقي يا نهاد خاصي را شامل مي‌شود، در قالب معاملات عمده يا معاملات توافقي حسب درخواست عرضه كننده امكان پذير است. در اين صورت فرابورس موظف است تاييديه سازمان را به شرح زير اخذ نمايد.

الف) در معامله عمده بايد كليه متقاضيان خريد سهام يا حق تقدم قبل از شروع رقابت توسط كارگزار مربوطه به سازمان معرفي گردند. صرفاٌ متقاضياني حق شركت در رقابت را خواهند داشت كه قبلاً تاييديه سازمان مبني بر رعايت محدوديت‌هاي قانوني و مقرراتي را اخذ نموده باشند. ترتبيات اخذ تاييديه سازمان بايد در اطلاعيه عرضه درج شود.

ب) در معامله توافقي اسامي خريدار و فروشنده به همراه ساير اطلاعات مورد نياز سازمان توسط فرابورس به سازمان ارائه مي‌گردد. معامله مذكور در صورت تاييد سازمان مبني بر رعايت محدوديت‌هاي قانوني و مقرراتي در فرابورس ثبت مي‌گردد.

فصل ۶ - ساير مقررات

ماده ۱۶ - انتقال تمام يا آن بخش از طلب ناشي از معاملات سهام شركت‌ها كه قبل از درج نام شركت در فهرست بازار پايه فرابورس، خارج از بورس يا فرابورس صورت گرفته و در اجراي مادة ۹۹ قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه در بازار پايه فرابورس ثبت مي‌شوند، از حساب فروشنده به حساب خريدار (تهاتر حساب بين فروشنده و خريدار اوراق بهادار) كه تسوية آن طبق مقررات خارج از پاياپاي صورت مي‌پذيرد، مشروط به اينكه اسناد تسويه خارج از پاياپاي تنظيم گردد، مجاز مي باشد.

ماده ۱۷ - معاملات بازار پايه درخصوص موارد تصريح نشده در اين دستورالعمل، تابع مقررات مرتبط در "دستورالعمل اجرايي نحوه انجام معاملات اوراق بهادار فرابورس ايران" و ساير مصوبات هيأت مديرة سازمان بورس و اوراق بهادار مي‌باشد.

آشنایی با ساعت معاملات بازارهای مختلف مالی

یکی از مواردی که ذهن هر تازه وارد به بازار سرمایه را به خود مشغول می‌کند ساعت معاملات بازارهای مالی مختلف است.بازار سهام، بازار آتی، گواهی سپرده کالایی و هر یک از بازارهای مالی ساعت معاملاتی شروع و پایان مشخصی دارند که لازم است سهامداران نسبت به آن اطلاعات لازم را داشته باشند.برای آگاهی از زمان معاملاتی هر یک از بازارها ابتدا لازم است که به یک معرفی اجمالی از بازار مدنظر بپردازیم و سپس از ساعت شروع و پایان کار این بازارها آگاه شویم:

ساعت معاملات بازار بورس اوراق بهادار

بازار بورس اوراق بهادار بازاری است که در آن خرید و فروش سهام شرکت‌ها و اوراق بهادار تحت قوانین و مقررات مشخصی انجام می‌شود. قیمت سهام در بازار بورس بر اساس عرضه و تقاضا و در زمان معاملاتی این بازار صورت می‌گیرد. بازار اول ، تابلوی اصلی بازار اول ، تابلوی فرعی و بازار دوم از جمله بازارهای موجود در این بازار هستند.دامنه نوسان بورس اوراق بهادار در کلیه نمادهای معاملاتی بازارهای بورس اوراق بهادار تهران مثبت و منفی 5 درصد است و زمان معاملاتی این بازار از شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۰۹:۰۰ تا ۱۲:۳۰ است جلسه معاملاتی اول زمان پیش گشایش از ساعت ۴۵ : ۸ الی 09:00 است.

سهامداران برای ورود به این بازار نیاز به گرفتن کد بورسی دارند و برای اطلاع از جزییات این بازار و سهم‌های مختلف لازم است که حتما به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران رجوع کنیم:

ساعت معاملاتی فرابورس

فرابورس ایران نیز بازاری مشابه بورس اوراق بهادار تهران است و مهم‌ترین کارکرد آن پذیرش شرکت‌ها و ابزاهایی است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریع‌تر به بازار سرمایه را دارند. همچنین ابزاهای مالی متنوعی نظیر انواع اوراق بهادار اسلامی، اسناد خزانه دولتی، صندوق‌های قابل معامله و غیره در فرابورس ایران معامله می‌شوند. دامنه نوسان در بازارهای اول و دوم فرابورس مثبت و منفی 5 درصد و حداقل ارزش حجم مبنا 15 میلیارد ریال است همچنین دامنه نوسان در تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز بازار پایه فرابورس به ترتیب مثبت و منفی 3، 2 و 1 درصد و حداقل ارزش حجم مبنا در این بازراها نیز به ترتیب 10، 5 و 2.5 میلیارد ریال است. دامنه نوسان در کلیه نمادهای معاملاتی مربوط به صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس و فرابورس نیز مثبت و منفی 10 درصد است.

فرابورس ایران دارای پنج بازار می‌شود؛ بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه. پذیرش شرکت‌های سهامی عام در بازار اول و بازار دوم و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفا در بازار ابزارهای نوین مالی صورت می‌پذیرد. بازار سوم جهت عرضه یكجا و پذیره‌نویسی اوراق بهادار و بازار پایه جهت درج و نقل‌وانتقال است.مرحله پیش‌گشایش بازار از 08:45 الی 09:00، مرحله گشایش از ساعت 09:00 شروع می‌شود و مرحله حراج پیوسته نیز از 09:00 الی 15 است.آدرس سایت فرابورس برای کسب اطلاعات بیشتر:

زمان معاملات تالارهای بورس کالای ایران

تمامی داد و ستد ها در بورس کالا در قالب قراردادهای استاندارد شده انجام می گیرد که شامل قراردادهای نقدی، قرارداد سلف، قرارداد نسیه ، قرارداد آتی، قرارداد سلف استاندارد، قرارداد اختیار معامله، صندوق های کالایی و گواهی سپرده کالایی است در این بازار دامنه نوسان خاصی مطرح نیست و قیمت تمام شده بر اساس رقابت مطرح است. در ادامه به معرفی اجمالی این قراردادها و انواع تالارهای این بازار می‌پردازیم:

قرارداد نقدی: قراردادی است که براساس آن، پرداخت بهای کالای مورد معامله و تحویل آن در هنگام معامله و براساس دستورالعمل تسویه و پایاپای انجام می‌شود.

قرارداد سلف: قراردادی است که براساس آن، کالا با قیمت معین در زمانی مشخص در آینده تحویل گردیده و بهای آن در هنگام معامله و براساس دستورالعمل تسویه و پایاپای پرداخت می‌گردد.

قرارداد نسیه: قراردادی است که براساس آن، کالا در هنگام معامله تحویل و بهای آن در تاریخ سررسید و براساس دستورالعمل تسویه و پایاپای پرداخت می‌گردد.

قرارداد آتی: قراردادی است که فروشنده براساس آن متعهد می‌شود در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که الان تعیین می‌کنند بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد می‌شود آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند و برای جلوگیری از امتناع طرفین از انجام قرارداد، طرفین به صورت شرط ضمن عقد متعهد می‌شوند مبلغی را به ‌عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایاپای بگذارند و متعهد می‌شوند متناسب با تغییرات قیمت آتی، وجه تضمین را تعدیل کنند و اتاق پایاپای از طرف آنان وکالت دارد متناسب با تغییرات، بخشی از وجه تضمین هر یک از طرفین را به عنوان اباحه تصرف در اختیار دیگری قرار دهد و او حق استفاده از آن را خواهد داشت تا در سررسید با هم تسویه کنند.

قرارداد سلف استاندارد: قراردادی است که براساس آن عرضه‌کننده مقدار معینی از دارایی پایه را مطابق مشخصات قرارداد سلف استاندارد در ازای بهای نقد به فروش می‌رساند تا در دورة تحویل به خریدار تسلیم نماید. خریدار می‌تواند معادل دارایی پایه خریداری شده را طی قرارداد سلف موازی استاندارد موضوع مواد 2 و 3 دستورالعمل اجرایی معاملات سلف استاندارد، به فروش رساند. قرارداد مذکور نیز در این دستورالعمل به اختصار قرارداد سلف استاندارد نامیده می‌شود.

قرارداد اختیار معامله : قرارداد اختیار معامله قراردادی است که در آن یک طرف، اختیار(حق) خرید و یا فروش کالایی را از طرف دیگر خریداری می کند. قرارداد اختیار معامله به دو نوع کلی اختیار خرید و اختیار فروش تقسیم می‌شود. در هر کدام از این دو نوع قرارداد، دو طرف خریدار و فروشنده با یکدیگر وارد معامله می‌شوند.

صندوق‌های کالایی: صندوق كالايي قابل معامله(ETC) یکی از ابزارهای مالی نوین هستند که به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند که به جای خرید و نگهداری کالای مورد نظر و تحمل هزینه های حمل و نقل، انبارداری و خسارت-های احتمالی آن، اوراق این صندوق‌ها را خریداری کنند. با خرید این اوراق، سرمایه‌گذار در عین داشتن مالکیت کالای موردنظر، مسئولیت نگهداری از آن کالا را بر عهده ندارد به عبارت دیگر، این صندوق‌ها بخش قابل ملاحظه‌ای از وجوه گردآوری شده خود را به سرمایه‌گذاری در کالایی خاص اختصاص می‌دهند و علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری در آن کالای خاص اقدام به خرید واحدهای این صندوق ها می کنند.

گواهی سپرده کالایی: بر اساس مصوبه شورای عالی بورس و اوراق بهادار گواهی سپرده کالایی اوراق بهاداری است که مؤید مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالا است و پشتوانه آن قبض انبار استانداردی است که توسط انبارهای مورد تایید بورس صادر می‎شود.

انواع رینگ‌های معاملاتی بورس کالا

تالار پتروشیمی شامل محصولات پلیمری و شیمیایی از قبیل پلی اتیلن‌ها ، پلی پروپیلن‌ها، گریدهای PET، گرید استایرن مونومر و غیره است شروع معاملات تالار پتروشیمی از 12:30 شنبه تا چهارشنبه است.

تالار فرآورده‌های نفتی نیز شامل محصولات پالایشگاهی از قبیل؛ وکیوم باتوم، لوب کات، گوگرد کلوخه و گرانوله، قیر و غیره بود و شروع معاملات این تالار از ساعت 12 شنبه تا چهارشنبه است.

تالار کشاورزی شامل محصولاتی از قبیل گندم خوراکی، جو، ذرت دانه‌ای، پسته، جوجه یک روزه گوشتی و غیره است.زمان معاملات تالار محصولات کشاورزی در بورس کالا از شنبه تا چهارشنبه و از ساعت 13 شروع می‌شود.

تالار صنعتی بورس کالا شامل محصولاتی از قبیل فولاد ، سنگ آهن، مس و آلومینیوم بوده و زمان معاملات این تالار نیز از ساعت 11 از شنبه تا چهارشنبه شروع می‎شود.

معاملات نمادهای گواهی سپرده کالایی سکه تمام بهار آزادی تحویل یک روزه طبق آخرین اطلاعیه بورس قرار بر این است که نمادهای گواهی سپرده کالایی سکه تمام بهار آزادی تحویل یک روزه از تاریخ 1400/08/29 به ساعت 11:30 تا 12 زمان پیش‌گشایش و 12الی 15 نیز زمان معامله این نمادها تغییر کند.صندوق‌های کالایی سکه طلا نیز از این تاریخ در ساعت 11:30 الی 12 سفارش‌گیری و از ساعت 12الی 15 نیز وارد مرحله حراج پیوسته معاملات می‌شوند.

تالار فرعی شامل محصولات قابل عرضه در بازار فرعی نیز شامل اموال غیرمنقول بوده کالاهایی که طبق مقررات شرایط پذیرش در بازار معاملات کالای فیزیکی را از دست می‌دهند و کالاهای فاقد شرایط پذیرش در بازار معاملات کالای فیزیکی پس از تایید هیئت پذیرش می‎شود.

معاملات قراردادهای مشتقه (آتی و اختیار معامله) در بازار بورس کالا و در ساعت مشخصی انجام می‌شود در این تالار از شنبه تا چهارشنبه از ساعت 10الی 15 این معاملات انجام می‌شود و در پنجشنبه نیز زمان معاملاتی این تالار 10تا15 است.

محصولات تالارهای مختلف از جمله تالار صادراتی این بازار از ساعت 11:30، بازار فرعی 12:30، طلا از 12:30، نمادهای گواهی سپرده کالایی محصولات کشاورزی از 08:45 الی 15، تالار پریمیوم از 14:30، تالار املاک و مستغلات از ساعت 09:30 الی 12، تالار معاملات مناقصه 14:30 و تالار حراج باز نیز از ساعت 14:30 شنبه تا چهارشنبه معامله می‌شوند.

انواع معاملات در بورس را بشناسید! (خرد ، عمده و بلوک)

برای سرمایه‌گذاری حرفه‌ای در هر بازاری، آگاهی نسبت به کلیه مفاهیم و اصطلاحات آن، امری ضروری است. فعالان بازار سرمایه کم و بیش درباره انواع معاملات در بازار اوراق بهادار شنیده‌اند؛ اما شاید از فرایند دقیق و هدف هرکدام از انواع آن، مطلع نباشند. در تصویر زیر انواع معاملات موجود در بورس را می‌بینید که در ادامه هریک را شرح خواهیم داد. معاملات بورسی در سه دسته خرد، عمده و بلوک طبقه بندی می‌شوند. ما در این مطلب هرآنچه نیاز است از انواع معاملات در بورس بدانید، جمع آوری کرده‌ایم.

معاملات خرد

معاملات خرد، همان معاملات عادی است، که معمولا توسط سهامداران خرد انجام می‌شوند. سرمایه‌گذار هنگام خرید سهام یک شرکت، باید به ارزش معاملات خرد در آن سهم توجه داشته باشد. ارزش معاملات خرد و حجم نقدینگی وارد شده به بازار، در تصمیم‌گیری برای خرید و فروش سهام کمک می‌کند. فرض کنید، ارزش معاملات روزانه دو الی سه روز متوالی بین 700 تا 800 میلیارد تومان باشد. سهام شرکت‌ها نیز متوسط رو به بالا معامله شوند. چنین شرایطی بیانگر ورود نقدینگی به بازار می‌باشد. توجه داشته باشید که در محاسبات مربوط به ارزش معاملات کل بازار، ارزش معاملات خرد را مبنا قرار می‌دهیم.

ارزش معاملات در بورس چیست؟

مجموع ارزش کل معاملات انجام شده بر روی سهام شرکت‌های بورسی، در یک جلسه معاملات را ارزش معاملات می‌گویند. ارزش معاملات، حجم نقدینگی موجود در بازار را نشان می‌دهد. با بررسی آن می‌توان به زمان مناسب خرید یا فروش سهام پی برد. هنگامی که ارزش کل معاملات بازار افزایش می‌یابد، نقدینگی به آن وارد شده است. برعکس، کاهش ارزش معاملات کل بازار نشانه‌ خروج نقدینگی می‌باشد.

ارزش معاملات خرد بورس

برای بدست آوردن ارزش معاملات خرد، می بایست ارزش معاملات بلوکی بازار را از ارزش معاملات کل کم می‌کنیم. ارزش معاملات کل بازار نیز از حاصلضرب تعداد کل معاملات در حجم کل معاملات بدست می‌آید.

معاملات عمده (کل)

در این نوع معامله حجم قابل توجهی از سهام شرکت مورد معامله قرار می‌گیرد. ویژگی‌ مهم معاملات عمده این است که در آن دامنه نوسان قیمت و محدودیت حجمی اعمال نمی‌شود. معامله‌ای در دسته معاملات عمده قرار می‌گیرد که یکی از شرایط زیر را داشته باشد:

• تعداد سهامی که معامله می شود، نسبت به میزان درصد معینی از کل سهام آن شرکت، بیشتر باشد.
• حجم معاملات آن، در یک مقطع زمانی مشخص، از حجم کل معاملات بازار بیشتر باشد.

محدودیت ‌های معاملات عمده

شرکت‌ها در انجام انواع معاملات عمده، از محدودیت‌هایی برخوردار هستند. در بورس، شرکت‌هایی که سهام پایه آن‌ها بیش از 3 میلیارد ریال است، حداقل 1% از سهام پایه آن‌ها باید معامله شود. شرکت‌هایی که ارزش سهام پایه آن‌ها مساوی یا کمتر از 3 میلیارد ریال است، حداقل 5% سهام پایه آن‌ها باید مورد معامله قرار گیرد.

در فرابورس برای تعداد سهام یا حق ‌تقدم قابل معامله یک حداقل وجود دارد. محدودیت دیگر در معاملات عمده فرابورس، محدودیت حداقل ارزش سهام جهت انتقال عمده می‌باشد. علاوه بر دو موردی که ذکر شد، از نظر سهام پایه شرکت‌های فرابورسی نیز محدودیت وجود دارد. شرکت‌های فرابورسی که سهام پایه آن‌ها از 1 میلیارد ریال بیشتر است، بیشتر یا مساوی 1% سهام پایه آن‌ها باید معامله شود. شرکت‌هایی که سهام پایه آن‌ها کوچکتر یا برابر با 1 میلیارد ریال است، بیشتر یا مساوی 5% از سهام پایه آن‌ها باید مورد معامله قرار بگیرد.

انواع معاملات عمده در بورس

معاملات عمده خود به دو نوع عادی و شرایطی تقسیم می‌شوند. تفاوت این دو در نحوه انتقال وجه(ثمن) و سهام می‌باشد. در معاملات عمده عادی، انتقال ثمن و سهام ظرف سه روز کاری صورت می‌گیرد. در معاملات عمده شرایطی، بخشی از وجه، خارج از ساز و کار بازار و مدت‌دار پرداخت می‌شود. به بیان ساده در معاملات عمده عادی داد و ستد سهام و مبلغ بین طرفین ظرف سه روز انجام می‌شود؛ اما در معاملات عمده شرایطی، سهام در همان زمان منتقل می‌شود ولی پرداخت بخشی از بهای معامله در طی یک مدت پرداخت خواهد شد.

روش انجام معاملات عمده در بورس اوراق بهادار

معاملات عمده در بورس به دو روش صورت می‌گیرند:

1. غیرمدیریتی: روش عرضه عمده سهام به روش عادی معاملات و از طریق کارگزاران است. سهامدار حجم بالایی از سهام خود را از طریق کارگزار خود عرضه می‌نماید. قبل از عرضه بین طرفین در مورد حجم معامله، قیمت و زمان معامله توافقاتی صورت می‌گیرد. در این روش خریدار قادر به انتخاب اعضای هیئت مدیره نمی‌باشد.
2. مدیریتی: در روش دوم، خریداران در پی بدست آوردن مدیریت در شرکت هستند. برای دستیابی به این هدف حتی گاهی سهم را با قیمت بالاتر از قیمت تابلو، خریداری می‌کنند. در این نوع معامله فروشنده امتیازات خود در شرکت را نیز با فروش سهم واگذار می‌کند. به همین علت سهم گران‌تر از قیمت تابلو عرضه می‌شود تا هر دو طرف معامله نفع ببرند.

مزیت معاملات عمده در بورس

این نوع معاملات دو مزیت نسبت به انواع معاملات به همراه دارند. مزیت اول این که سهامداران عمده و راهبردی به شرکت‌ها و هیات مدیره آن‌ها راه می‌یابند. دیگر مزیت آن فراهم نمودن امکان فروش به صورت نقدی و اقساطی می‌باشد. این امر به کارآفرینان فرصت می‌دهد تا مالکیت بخشی از سهام یک شرکت را بدست بگیرند. از این طریق موجب سهولت در خصوصی‌سازی می‌شود.

دسترسی به اطلاعیه های معاملات عمده

جهت دستیابی به اطلاعات مربوط به معاملات عمده شرکت‌های بورسی باید به سایت tse.ir مراجعه نمود. در تصویر زیر مراحل ورود به اطلاعیه‌های معاملات عمده قابل مشاهده است:

اطلاعات معاملات عمده شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس در سایت ifb.ir قابل مشاهده هستند. مراحل دریافت این اطلاعیه‌ها را در تصاویر زیر دنبال کنید:

در تصویر زیر یک نمونه اطلاعیه معامله عمده، مربوط به شرکت توسعه سرمایه و صنعت غدیر را مشاهده می‌کنید.

تاثیر معاملات عمده در قیمت سهام

در معاملات عمده، شرایط واگذاری و قیمت پایه جهت عرضه، حائز اهمیت می‌باشند. در صورتیکه قیمت پایه‌ای که سهم با آن عرضه می‌شود، با قیمت سهم روی تابلو حداقل 40% اختلاف داشته باشد، یک سیگنال مثبت برای سهام آن شرکت محسوب می‌شود. هرچقدر قیمت پایه با قیمت تابلو اختلاف بیشتری داشته باشد، سیگنالی که صادر می‌کند معتبرتر است. برای درک علت این مسئله به مثال زیر توجه نمایید:

فرض کنید سهمی روی تابلو 2100 تومان و قیمت پایه آن برای عرضه 2800 تومان است. قیمت پایه معمولا به واسطه شرکت‌های تامین سرمایه تعیین می‌شود؛ بنابراین چنین اختلاف قیمتی از نظر سهامداران بیانگر ارزش بنیادی بالای سهام آن شرکت می‌باشد.

معاملات بلوکی (سفارشات بلوکی)

معامله بلوکی سفارشی برای خرید یک بخش بزرگ از اوراق بهادار می‌باشد. در معاملات بلوکی نیز مانند معاملات عمده در مقایسه با معاملات خرد، حجم بالاتری از سهام شرکت‌ها معامله می‌شود. قیمت سهام در این معاملات نسبت به معاملات خرد بیشتر بوده و ساز و کار انتقال ثمن و سهام نیز در آن‌ها متفاوت است. به طور عمده سرمایه‌گذاران حقوقی به معاملات بلوکی وارد می‌شوند.

معاملاتی در حیطه معاملات بلوک قرار می‌گیرند که حجم آن‌ها 50 برابر حجم سفارش در بازار عادی باشد. سفارشی که ارزش معامله‌ای آن 2 میلیارد تومان باشد در بازار معاملات بلوک معامله می‌شود؛ مگر آن که شامل حدنصاب‌های معاملات عمده شود.

معاملات بلوکی پیش از عرضه اطلاع رسانی نمی‌شوند و قبل از روز عرضه از زمان انجام آن مطلع نخواهیم شد. این نوع معاملات به روش حراج ناپیوسته و هر پنج دقیقه یک بار صورت می‌گیرند.

ویژگی ‌های معاملات بلوکی

برخی ویژگی‌ها که منحصر به معاملات بلوکی هستند عبارتند از:

1. محدودیت حجمی در آن‌ها رعایت نمی‌شود.
2. محدودیت قیمتی در آن‌ها رعایت نمی‌شود.
3. بازاری مجزا با نام بازار بلوک دارند.
4. سفارشاتی قابل اجرا هستند که محدود باشند.
5. در این بازار استفاده از کد معاملاتی گروهی غیرمجاز است.
6. دامنه نوسان قیمت در آن مانند بازار عادی(معاملات خرد) می‌باشد.
7. شروع و پایان و طول جلسه معاملات بازار بلوک با انواع معاملات بازار عادی یکسان است.
8. در صورت توقف نماد در بازار عادی، نماد در بازار بلوک نیز متوقف می‌شود.
9. معاملات بلوکی در محاسبه قیمت پایانی و شاخص‌های فرابورس محاسبه نمی‌شوند.
10. قیمت مرجع روزانه در بازار معاملات بلوک، برابر با قیمت مرجع در بازار عادی است.
11. برای شرکت‌هایی با ارزش سهام پایه بیشتر از 3 میلیارد ریال، حجم معاملات باید بیشتر یا مساوی نیم و کمتر از 1% تعداد سهام پایه باشد.
12. برای شرکت‌هایی با ارزش سهام پایه کمتر یا برابر با 3 میلیارد ریال، حجم معاملات باید بیشتر یا مساوی با 1% و کمتر از 5% تعداد سهام پایه باشد.

حجم سفارش معاملات بلوک

محدوده قیمتی سهم بر حداکثر حجم سفارش در بورس تاثیر می‌گذارد. محدودیت‌های حجم سفارشات در خرداد سال 1399 اعمال شده‌اند و ممکن است در آینده نیز تغییر یابند. در ادامه حداکثر حجم سفارش در قیمت‌های مختلف را شرح خواهیم داد:

• در رنج قیمت 1 الی 5000 ریال، حداکثر حجم سفارش 400 هزار سهم
• در رنج قیمت 5001 تا 10 هزار ریال، حداکثر حجم سفارش 200 هزار سهم
• در رنج قیمت 10001 ریال تا 100 هزار ریال، حداکثر حجم هر سفارش 100 هزار سهم
• رنج قیمت بیشتر از 100 هزار و یک ریال باشد، حداکثر حجم هر سفارش 50 هزار سهم

در شرکت‌های فرابورسی، تعداد سهام شرکت بر حداکثر حجم سفارش موثر می‌باشد. این محدودیت در حجم سفارش معاملات بلوکی شرکت‌های فرابورسی، در فروردین سال 1399 اعمال شده است. در ادامه حداکثر حجم سفارش را در شرکت‌های مختلف با تعداد سهام متفاوت، شرح خواهیم داد:

• تعداد سهام شرکت 100 میلیون سهم یا بیشتر، حداکثر حجم سفارش 200 هزار سهم
• تعداد سهام شرکت کمتر از 100 میلیون سهم، حداکثر حجم سفارش 100 هزار سهم

تاثیر معاملات بلوکی در قیمت سهام

گاهی برای روند مثبت بخشیدن به شاخص کل و یا کاستن از اثر منفی آن، در نمادهای مورد نظر معاملات بلوکی انجام می‌شود. برای مثال در سال 1394 انجام معامله بلوکی در سه نماد بانک‌های ملت، تجارت و صادرات سبب افزایش تقاضا برای خرید سهام آن‌ها شد. همانطور که می‌بینید معاملات بلوکی می‌تواند برای بازار سرمایه ابعاد مثبتی به همراه داشته باشد.

معاملات بلوکی چگونه انجام می شوند؟

انجام معاملات بلوکی ساز و کار مخصوص به خود را دارد. این معاملات در سامانه معاملاتی مجزایی ثبت می‌شوند. در تصویر زیر مراحل خرید و فروش به صورت بلوکی، آورده شده است:

کلام آخر

در بین انواع معاملات شرکت‌های بورسی و فرابورسی، نوع دیگری از معامله به نام معاملات کد به کد نیز وجود دارد؛ در آموزشی مجزا به آن پرداخته و تفاوتش با این معاملات را بیان خواهیم کرد. همانطور که ملاحظه کردید نوع معاملاتی که بر روی سهام یک شرکت انجام می‌شود، می‌تواند بر قیمت و روند آن تاثیرگذار باشد. از این رو برای ما فعالین بازار سرمایه، علم نسبت به این موضوع، ضرورت دارد.
سوالات و نظرات خود را راجع به انواع معاملات، در قسمت "دیدگاه‌ها" با ما در میان گذاشته و در کمترین زمان به پاسخ خود دست یابید.

نحوه پذیرش شرکتها در بورس و فرابورس

توسعه و رشد اقتصاد کشور در گرو رشد بازار سرمایه است، سهام شرکتهای بزرگ دنیا در بورس های بین المللی مورد معامله قرار می گیرد و بدین صورت توازن اقتصادی بین افراد سرمایه گذار و شرکتهای سرمایه پذیر برقرار می گردد و هر دو طرف سرمایه گذار و سرمایه پذیر از این جریان منتفع می شوند. با توجه به اهمیت این مساله در این نوشتار به نحوه پذیرش شرکتها در بورس و فرابورس می پردازم.

وضعیت اقتصادی کشور امروز در موقعیت خاصی است و هر تصمیم اشتباهی ممکن است تبعات جبران ناپذیری بر اقتصاد و معیشت مردم داشته باشد.

به عقیده اینجانب با توجه به اقبال بی سابقه مردم به بازار سرمایه الان بهترین فرصت جهت تعمیق بخشیدن به بازار سرمایه از طریق پذیرش و عرضه سهام شرکتها در بورس است.

با ورود شرکتهای بیشتر به بازار سرمایه و همچنین افزایش عرضه سهام شرکتهای موجود در بورس ، عمق بازار بیشتر خواهد شد و طبیعتا بازار سرمایه نسبت به جریانات غیرعادی (افزایش و کاهش قیمت سهام ) مصون تر خواهد شد.

بنابراین شرکتها می توانند با طی نمودن فرآیند پذیرش و عرضه سهام شرکت در بورس از دو منظر مشارکت فعال در رشد اقتصاد کشور و منتفع شدن از منافع بازار سرمایه بهره مند شوند.

با توجه به اینکه طی نمودن این فرآیند ممکن است با ابهاماتی برای اعضای محترم هیات مدیره شرکتها و همچنین سهامداران فعلی مواجه باشد در ادامه به چند سوال و پاسخ به این سوال ها سعی خواهم کرد تا حد امکان ابهام ممکن را برطرف نمایم.

امیدوارم با کمک به تسهیل پذیرش و عرضه سهام شرکتها در بورس در این برهه حساس ، به وظیفه اخلاقی و شرعی خود عمل نماییم.

در ادامه به نحوه پذیرش شرکتها در بورس و فرابورس می پردازم.

سوال اول- شاید مهمترین سوال این باشد که عرضه سهام شرکت در بورس چه منافعی دارد؟

به طور خلاصه منافع عرضه سهام شرکت در بورس به شرح ذیل است:

۱- سهولت تامین مالی شرکتها از طریق بورس ،

شرکتهای غیربورسی برای تامین منابع مالی خود متکی به منابع مالی خود شرکت ، سهامداران فعلی و سیستم بانکی هستند.

به عبارتی یک شرکت غیربورسی برای اجرای یک طرح توسعه باید از حساب بانکی خود و یا دارایی های خود تامین مالی نماید ، می تواند با افزایش سرمایه از شیوه انجام معاملات در بورس و فرابورس سهامداران فعلی خود پول طلب کند و یا به سیستم بانکی برای دریافت تسهیلات مراجعه کند.

معمولا شرکتها با اخذ وام تامین مالی می کنند که در بهترین حالت ممکن نرخ تامین مالی در این حالت سالانه حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد خواهد بود.

شرکتهای بورسی می توانند از طریق افزایش سرمایه و مشارکت سهامداران در افزایش سرمایه از منابع مالی تمامی آنها بهره مند شوند،

و یا با انتشار اوراق بدهی از بازار سرمایه تامین مالی نمایند که در مطلب ذیل به طور مفصل به این موضوع پرداخته ام.

بنابراین اولین مزیت ورود شرکتها به بورس تامین مالی ارزان است.

۲-برخورداری از معافیتهای مالیاتی،

مطابق با مفاد ماده ۱۴۳ قانون مالیاتهای مستقیم معادل ۱۰ درصد از مالیات بر درآمد شرکتهایی که سهام آنها برای معامله در بورس پذیرفته می شود و ۵ درصد از مالیات بر درآمد شرکتهایی که سهام آنها برای معامله در بازار خارج از بورس (فرابورس) پذیرفته می شود بخشوده می شود و این معافیت به شرط اینکه سهام شناور شرکت حداقل ۲۰ درصد باشد دو برابر خواهد شد.

خوب این خیلی خبر خوبی است به عبارتی شما می توانید تا ۲۰ درصد از معافیت مالیاتی در سال بهره مند شوید که چنانچه منافع حاصل از این ۲۰ درصد را برای یک دوره ۲۰ ساله محاسبه نمایید بسیار شیرین خواهد بود.

با ارایه یک مثال به این مهم می پردازم، فرض کنید شرکت شما بورسی نیست و مطابق با مفاد ماده ۱۰۵ قانون مالیات مستقیم شما باید ۲۵ درصد مالیات بر درآمد پرداخت کنید، چنانچه سالانه ۱۰ میلیارد ریال سود قبل از مالیات داشته باشید باید ۲۵ درصد آن را مالیات بر درآمد بپردازید، بنابراین مجموع مالیات پرداختی شما طی ۲۰ سال معادل ۵۰ میلیارد ریال خواهد بود ( مالیات هر سال ۲.۵ میلیارد ریال ضربدر ۲۰ که برابر با ۵۰ میلیارد ریال می شود)

حال چنانچه شرکت شما بورسی باشد نرخ مالیات بر درآمد شما به جای ۲۵ درصد ۲۰ درصد لحاظ خواهد شد و با مفروضات بالا شما سالانه به جای ۲.۵ میلیارد ریال ۲ میلیارد ریال مالیات خواهید پرداخت که جمع آن در ۲۰ سال معادل ۴۰ میلیارد ریال خواهد شد.

مساله بعدی اینکه معادل ۱۰ درصد از مالیات بر درآمد حاصل از فروش کالاهایی که در بورس های کالایی پذیرفته و به فروش می رسد نیز معاف از مالیات است.

همچنین مالیات نقل و انتقال سهام شرکتهای غیربورسی معادل ۴ درصد ارزش اسمی است در صورتیکه این مالیات برای شرکتهای بورسی و فرابورسی معادل یک دهم درصد ارزش فروش سهام است.

۳- افزایش اعتبار داخلی و بین المللی شرکت،

ورود به بورس و انجام معاملات سهام شرکت معادل خواهد بود با توجه میلیون ها سهامدار به نام و محصولات شرکت، بعد از ورود به بورس هر ماه اطلاعات شرکت شما، محصولات شما و سایر اطلاعات با اهمیت شما در سامانه کدال منتشر و در دسترس میلیون ها سهامدار و سایر افراد قرار خواهد گرفت که این خود برای شرکت اعتبار بسیار زیادی به همراه خواهد شد که این منجر به افزایش اعتبار شرکت خواهد شد

۴- آشنایی جامعه با شرکت و ابزار بازاریابی محصولات شرکت،

۵- تسهیل وثیقه گذاری سهام توسط سهامداران،

یکی از مزایای دیگر پذیرش در بورس امکان توثیق سهام شرکت جهت اخد وام و ایفای تعهدات شرکت است

۶- ارتقا سیستم های مالی و کنترل های داخلی به تبع استقرار نظام حاکمیت شرکتی،

پذیرش شرکت در بورس تابع پذیرفتن شرایط استانداردهای حسابداری و آینن نامه ها و دستورالعمل های گزارشگری مالی است که در مجموع ارتقا سیستم مالی و کنترل های داخلی را به همراه دارد

۷- افزایش قدرت چانه زنی شرکت،

پس از پذیرش شرکت در بورس و افزایش اعتبار و برند شرکت طبیعتا قدرت شرکت در چانه زنی با مشتریان و خریداران افزایش خواهد یافت

فواید بسیاری برای پذیرش شرکتها در بورس وجود دارد که به دلیل جلوگیری از طولانی شدن مطلب به موارد فوق بسنده می شود

سوال دوم- برای پذیرش در بورس چه باید کرد و اصولا از کجا شروع کنیم؟

به طور کلی شرکتها می توانند در بازار بورس تهران و یا فرابورس مورد پذیرش و عرضه قرار گیرند.

بنابراین ۲ شرکت بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران که هر دو شرکت زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می کنند فرآیند پذیرش شرکت را پیگیری و انجام می دهند.

شرکتها با توجه به تفاوتهایی از جمله سایز شرکت، جمع دارایی ها ، میزان سود آوری، تعداد سهامداران و … در شرکت بورس اوراق بهادار تهران یا فرابورس ایران مورد پذیرش قرار می گیرند.

با توجه به اینکه شرایط پذیرش و عرضه سهام در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران متفاوت است در مطالب ذیل به طور مفصل به شرایط پذیرش در این دو بازار پرداخته ام

سوال سوم- معمولا فرآیند پذیرش و عرضه سهام چند ماه طول می کشد؟

به طور کلی پاسخ به این سوال بسته به میزان اهمیت این موضوع برای شما و نسبت به زمانی و افرادی که برای این کار اختصاص می دهید متفاوت خواهد بود ، به عبارتی شما با در اختیار قرارگرفتن افراد حرفه ای و صرف زمان برای انجام کامل و بهتر این پروسه می توانید پروسه پذیرش و عرضه را کوتاه کنید

سوال چهارم- آیا برای پذیرش در بورس و یا فرابورس اقدامات خاصی لازم است انجام شود؟

اگر شما خانه ای داشته باشید و قصد فروش آن را داشته باشید طبیعی است که سعی می کنید تا حد امکان خانه را بازسازی نمایید تا با قیمت بهتر و منصفانه تری خانه خود را به فروش برسانید ، حالا فرض کنید شما می خواهید شرکت خود را به دیگران عرضه کنید و آنها خریداران سهام شرکت شما هستند، طبیع است هر چه شرکت سرحال تر و به روزتر باشد قیمت بهتری خواهد داشت.

برای انجام این کار لازم نیست پروسه سختی را پشت سر بگذارنید فقط کافی است چنانچه پروژه و یا طرح نیمه ساحته ای دارید که می توانید زودتر به پایان برسانید دست به کار شوید،

سیستم مالی و حسابداری خود را به روز و قوی کنید،

چنانچه در سال های قبل گزارشات حسابرسی دارید که در آن بندهای شرط و عدم توافق با حسابرس دارید، به تیم مالی خود دستور دهید به سرعت محدودیتها و عدم توافق با حسابرس را برطرف سازند تا گزارش حسابرس آینده شرکت مقبول باشد و ابهام با اهمیتی در صورتهای مالی شرکت نباشد

چنانچه دعاوی با اهمیت بر له یا علیه شرکت در جریان هست بررسی فرمایید که حتی الامکان موارد را برطرف سازید و دعاوی مهم را برطرف سازید.

با یک مشاور پذیرش خوب و حرفه ای قرارداد ببندید و کار را شروع کنید…

در پایان آرزومندم با رشد و شکوفایی بازار سرمایه شاهد رشد و توسعه اقتصادی کشور عزیزمان ایران باشیم و با فراگیری نحوه پذیرش وعرضه سهام شرکت در بورس هر چه زودتر این مهم را انجام دهید.

روش انجام معاملات اینترنتی و غیرحضوری در بورس

چند سالی است معاملات بازار بورس دیگر تنها وابسته به حضور در تالار معاملات نیست. افراد و معامله‌گران این بازار می‌توانند به‌راحتی و از هر مکانی به هسته معاملات دسترسی داشته و خرید سهام اینترنتی را تجربه کنند.

اولین مرحله‌ای که خرید و فروش سهام بورس به‌صورت آنلاین صورت گرفت در دی‌ماه 1389 بود. معاملات برخط تا امروز یکی از روش‌های محبوب برای معامله‌گرانی است که قصد دارند از موقعیت‌های این بازار استفاده کنند.

شما اطلاعاتی درباره روش خرید و فروش بورس آنلاین می‌دانید؟ اگر پاسختان منفی است تا پایان این مطلب همراه ما در بورسینس بمانید. در این مطلب از بورسینس قرار است روش‌های انجام معاملات غیرحضوری در بازار بورس را به شما آموزش دهیم.

برای شروع سرمایه گذاری در بورس کلیک کنید!

تاریخچه معاملات آنلاین بورس اوراق بهادار تهران

همزمان با چهارمین نمایشگاه تخصصی بورس، بانک، بیمه و خصوصی‌سازی در دی ماه سال 1389 سامانه معاملات برخط بورس با هدف توسعه بازار سرمایه و سهولت و عدالت در معاملات راه‌اندازی شد. همچنین همه‌گیری فرهنگ سهام‌داری و دسترسی آسان‌تر به این بازار معاملات یکی دیگر از اهدافی بود که با ارائه این برنامه در نظر گرفته شده بود.

خرید و فروش بورس آنلاین یا معاملات برخط تحول بزرگی در بازار بورس اوراق بهادار بود و ضمن افزایش نقد‌شوندگی، مقدمات توسعه و رونق بازار و محبوبیت بازار بورس را هم فراهم کرد.

با آنلاین شدن معاملات، دیگر لازم نبود معامله‌گران و سرمایه‌گذاران روزانه وقت خود را در تالار‌های بورسی بگذرانند و درعین‌حال از یک کار تمام‌وقت، تبدیل به کار یا شغل دوم شد. شغل و منبع درآمدی که همه افراد را بیش‌ازپیش جذب خود می‌کرد.

معاملات سهام در بورس تهران از شنبه تا چهارشنبه هر هفته به جز روزهای تعطیل عمومی، از ساعت 9 تا 12:30 از طریق تالارهای معاملات انجام می‌شود.

در حال حاضر علاوه بر امکان معامله حضوری در تالار‌های بورسی، سرمایه‌گذاران می‌توانند معاملات خود را از طریق اینترنت و رایانه‌های خانگی و شخصی خود و بدون نیاز به حضور در تالار‌ها انجام دهند.

معاملات سهام فقط از طریق سامانه معاملات بورس که یک سیستم کاملاً مکانیزه است، قابل انجام است و دارندگان سهام نمی‌توانند خارج از سامانه معاملاتی اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار کنند.

نکته مهمی که قبل از سرمایه‌گذاری در بازار و ورود به بازارهای آنلاین باید در نظر داشته باشید شیوه انجام معاملات در بورس و فرابورس این است که تمامی معاملات باید از طریق کارگزاران رسمی انجام شود. یعنی حتی اگر قصد خرید و فروش سهام در بورس به‌صورت آنلاین را هم داشته باشید، تنها در صورتی این امکان فراهم است که حساب کاربری و کد بورسی فعال خود را به‌واسطه یک کارگزاری معتبر دریافت کرده باشید.

کارگزاری‌هایی معتبری که می‌توانند رابط شما و پل عبور برای ورود به بازار پرتقاضا و محبوب بورس اوراق بهادار و کالا باشند از جمله کارگزاری‌هایی هستند که مجوز‌های رسمی برای فعالیت را دارند.

روش انجام معاملات بورس

در حال حاضر علاوه بر تالار حافظ که تالار اصلی معاملات (واقع در تهران، خیابان حافظ، شماره 192) است، تالارهای دیگری توسط بورس یا شرکت‌های کارگزاری در شهرهای دیگر دایر شده‌اند که سهام‌داران می‌توانند با مراجعه به آنان از تسهیلات مستقر در این تالارها از جمله سیستم‌های نمایش‌گر قیمت و سفارش‌ها، بروشورهای اطلاع‌رسانی و دوره‌های آموزشی استفاده کنند.

همه افراد برای شروع معامله در بورس، به کد سهام‌داری نیاز دارند که باید از طریق یکی از کارگزاران دریافت کنند.

ثبت‌نام و دریافت کد بورسی در سال‌های اخیر به‌صورت کاملا غیرحضوری انجام می‌شود. پیش‌ازاین باید برای احراز هویت در کارگزاری موردنظر حاضر می‌شدید و سپس بعد از تکمیل مراحل احراز هویت و گذشت ۴۸ ساعت، کد بورسی معامله‌گر برای حضور در بازار فعال می‌شد. امروزه باتوجه‌به تغییر‌ها و تحولاتی که در سامانه ثبت کاربران و معامله‌گران جدید صورت‌گرفته است، همه متقاضیان می‌توانند از طریق سامانه سجام و سایت خود کارگزاری‌ها، ثبت‌نام غیرحضوری خود را انجام دهند.

برخی از کارگزاری‌ها امکان ثبت‌نام و دریافت کد سهام‌داری را به‌صورت غیرحضوری در سایت‌شان تدارک دیده‌اند و افرادی که قصد دارند در بورس سرمایه‌گذاری کنند، از هر نقطه که باشند می‌توانند با تکمیل فرم‌ها به‌صورت آنلاین، اقدام به دریافت کدبورسی نمایند.

راهنمای دریافت کد بورسی غیرحضوری را اینجا بخوانید

مراحل خرید سهام اینترنتی در بورس

بعد از ثبت‌نام و فعال شد کد بورسی، کاربران و معامله‌گران می‌توانند اولین معامله برخط خود در بازار بورس ایران را انجام دهند. برای این کار تنها کافی است وارد سایت کارگزاری شده، از طریق سایت به پرتفولیو و دیدبان شخصی بازارتان دسترسی پیدا کنید.

با دسترسی به این دو بخش و دیگر بخش‌هایی پرتابل کارگزار، مثل واریز پول به‌حساب کارگزاری، می‌توانید خرید و فروش بورس آنلاین را آغاز کنید. برای این کار تنها لازم است حساب کارگزاری خود را شارژ کرده و اعتبار لازم از طریق حساب‌های بانکی را به‌حساب کارگزاری منتقل کنید. سپس با تعیین قیمت و حجم موردنظرتان از سهام بورسی، اولین خرید را انجام دهید.

مراحل و روش‌های دیگری خرید و فروش سهام در بورس به‌صورت آنلاین هم مشابه همان مورد اول است.

ذکر این نکته ضروری است که روش‌های سفارش آفلاین و آنلاین و دیگر مراحل خرید و فروش بورس آنلاین نیاز به کسب اطلاعات و داشتن مهارت و دانش بیشتر است که در بخش‌ها و مقالات مختلفی از بورسینس آنها را آموزش داده‌ایم.

مزایای خرید سهام اینترنتی

تا مدت‌ها سوال و دغدغه مهم افرادی که علاقه‌مند به بازار و سرمایه‌گذاری در آن بودند این بود که آیا می‌توان به‌صورت غیرحضوری در بورس سرمایه‌گذاری کرد؟ پاسخ مثبت است.

مدتی است که اینترنت فعالیت در بورس را آسان‌تر کرده است. قبلا افراد مجبور بودند برای خرید و فروش سهام از طریق تلفن اقدام کنند یا به‌صورت مستقیم به شرکت کارگزاری مراجعه نمایند.

ولی با حضور اینترنت، بیشتر افراد ترجیح می‌دهند روند معاملات را از طریق کامپیوتر و لپ‌تاپ دنبال کنند. خرید و فروش سهام در بورس به‌صورت آنلاین نسبت به روش حضوری بسیار آسان است و باعث شده تا معامله‌گران و سرمایه‌گذاران بیشتری جذب شیوه انجام معاملات در بورس و فرابورس بازار سرمایه‌گذاری داخلی شوند.

خرید و فروش سهام شرکت‌ها مستلزم حضور سهام‌داران در تالار بورس نیست و سهام‌داران می‌توانند پس از دریافت کدمعاملاتی از کارگزاری به معاملات آنلاین (برخط) و معاملات اینترنتی دسترسی پیدا کنند.

بعد از دریافت کد بورسی، سرمایه‌گذاران می‌توانند بدون دخالت مستقیم کارگزار و از طریق اینترنت برای خرید و فروش اوراق بهادار اقدام کنند.

تنها کاری که باید انجام دهند این است که پس از انجام بررسی‌ها و مطالعات کافی برای تعیین استراتژی تجارتی خود، سفارش‌های خرید شیوه انجام معاملات در بورس و فرابورس و فروش سهام در بورس به‌صورت آنلاین را از طریق کارگزاری به هسته اصلی معاملات ارسال کنند. سپس بعد از ارسال سفارش معامله و باتوجه‌به وضعیت بازار، سفارش آنها نهایی شده یا در صف انتظار قرار می‌گیرد.

مزیت استفاده از اینترنت برای خرید و فروش سهام این است که معامله‌گران در هرجا که باشند اخبار و مطالب و روند قیمت سهامی که خریداری کرده‌اند به‌صورت لحظه‌ای و آنی قابل‌پیگیری است.

دیگر بدون هیچ نگران و محدودیتی فقط با یک رایانه شخصی یا تلفن هوشمند، تمامی معامله‌گران می‌توانند به بازارهای بورسی دسترسی پیدا کرده و خرید و فروش بورس آنلاین خود را انجام دهند.

معاملات آنلاین سهام به‌صورت آنی و فوری انجام می‌شود و سفارش‌های خرید یا فروش سهام، در همان لحظه ثبت، در سیستم معاملاتی بورس قرار می‌گیرد.

نقل‌وانتقال آنلاین پول، کاهش اشتباهات کارگزار، سرعت و اطمینان نیز از دیگر مزایای معاملات آنلاین است.

سامانه‌های معاملات آنلاین سهام

سامانه معاملات آنلاین که توسط کارگزاری‌ها در اختیار مشتریان قرار می‌گیرد، یکی از وجوه تمایز بین آنان به شمار می‌رود.

بنابراین انتخاب کارگزاری که یک نرم‌افزار معاملات آنلاین مناسب را برای انجام معاملاتی امن و آسان در اختیارتان قرار دهد، یکی از نکات مهم و اساسی برای شروع خرید و فروش آنلاین سهام است.

هرکدام از نرم‌افزارهایی که کارگزاران بورس در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهند.

تعدادی از کارگزاری‌ها علاوه بر نسخه تحت ویندوز سامانه آنلاین خود، با ارائه نسخه اندروید و یا iOS آن، توانسته‌اند در جلب رضایت مشتریان موفق‌تر از سایرین ظاهر شوند.

نحوه استفاده از انواع نرم افزارهای معاملات آنلاین سهام را اینجا بخوانید!

مشاهده معاملات و قیمت سهام به‌صورت آنلاین

آدرس سایت رسمی شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، tsetmc.com است که در آن می‌توان قیمت سهام شرکت‌های مختلف و سایر اطلاعات شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس را مشاهده نمود.

در سایت ذکر شده صرفا امکان مشاهده معاملات، جزئیات بازارها، اطلاعیه‌ها و بسیاری از اطلاعات دیگر فراهم شده است. اما این سایت برای انجام معاملات نیست!

انجام معاملات صرفا از طریق سایتی که کارگزاری مشخصات آن را در اختیارتان می‌گذارد انجام می‌شود.

محیط سایت خرید سهام اینترنتی

در مورد خرید و فروش آنلاین در بورس، ثبت سفارش خرید و فروش سهام در سیستم‌های آنلاین بسیار آسان و ساده است.

در ادامه می‌توانید تصاویر سامانه معاملات آنلاین آساتریدرآگاه را مشاهده کنید.

صفحه ارسال سفارش خرید یا فروش سهام

فیلدهایی که برای خرید یا فروش سهام پر می‌شود:

• نماد: نماد شرکتی که قصد دارید سهام آن را بخرید یا بفروشید (نماد شرکت‌ها در سایت tsetmc.com قابل‌مشاهده است)
• سرمایه: مقدار ریالی معامله است که حداقل باید 100 هزار تومان (1 میلیون ریال) باشد. با پرکردن این گزینه، حجم سفارش به‌صورت اتوماتیک و بر اساس قیمتی که وارد کردید تکمیل می‌شود (سرمایه تقسیم بر قیمت می‌شود و حجم به دست می‌آید)
• قیمت: منظور قیمت ارسالی برای سفارش خرید یا فروش سهام است. قیمت واردشده باید بین دو بازه قیمت که کنار فیلد قیمت است باشد. به طور مثال در تصویر فوق، بازه قیمتی مجاز برای درج سفارش خرید، بین 2080 ریال تا 2298 ریال است.
• حجم: در واقع تعداد سهامی است که قصد دارید خریداری کنید (بفروشید) در سفارش خرید، درصورتی‌که سرمایه و قیمت سفارش را وارد کرده باشید، حجم به‌صورت خودکار محاسبه و درج می‌شود.
• منبع مالی: درصورتی‌که موجودی حساب‌تان را افزایش داده‌اید، می‌بایست حساب نزد کارگزاری را انتخاب نمایید. اگر حساب بانکی‌تان را به حساب معاملاتی متصل کرده باشید، می‌توانید منبع برداشت پول را روی حساب بانکی بگذارید تا پول به طور مستقیم از حساب بانکی‌تان برداشته شود (بدون نیاز به واردکردن مشخصات کارت بانکی).
• اعتبار: مدت‌زمان باقی‌ماندن سفارش در سامانه معاملاتی را نشان می‌دهد.

پس از تکمیل فیلدهای ضروری فوق، اگر قصد خرید داشته باشید و پول کافی در حساب شما موجود باشد، روی دکمه خرید کلیک می‌کنید.

جزئیات سایت ارسال سفارش آنلاین اوراق بهادار

درصورتی‌که قصد فروش سهام یا اوراق بهادار را داشته باشید نیز فرمی شبیه فرم فوق را مشاهده خواهید نمود، با اینکه تفاوت که به‌جای دکمه خرید، دکمه فروش جای آن را می‌گیرد

سفارش‌ها انجام شده، سهم‌هایی که خرید کردید یا موجود دارید در سیستم‌های آنلاین قابل‌مشاهده است.

همچنین تراکنش‌هایی که انجام شده (پول‌هایی که به‌حساب کارگزاری واریز کردید یا از حساب برداشت کردید) همگی لیست شده و در هر زمان که بخواهید دسترسی به آنها وجود دارد.

در بخش دارایی‌های سهام، می‌توانید تمامی سهام خریداری شده را مشاهده کنید و در صورت تمایل با کلیک روی دکمه‌های سبد قرمز یا سبز به خرید بیشتر یا فروش آن دارایی اقدام کنید.

تصویر زیر لیست موجودی سهام را نمایش می‌دهد.

در تصاویر فوق محیط معاملات آنلاین در سامانه معاملاتی آساتریدرآگاه (سامانه معاملاتی کارگزاری آگاه) را مشاهده کردید و ممکن است سیستم معاملات آنلاین برخی کارگزاری‌ها متفاوت باشد.

این مطلب جهت آشنایی کوتاه و مختصر افراد با معاملات آنلاین سهام تهیه شده است. اطلاعات بیشتر درباره سیستم‌های معاملات آنلاین سهام را می‌توانید پس از دریافت کد سهام‌داری از کارگزار خود به دست آورید.

یادگیری و استفاده از سایت معاملات آنلاین بسیار آسان است و به‌راحتی می‌توان آن فراگرفت؛ اما مهم این است که بتوانید با سرمایه‌گذاری اصولی، در بورس موفق شوید و سرمایه‌تان را رشد دهید. بخش آموزشی سایت بورسینس را برای آموزش‌های بورسی بخوانید.

جمع بندی مراحل شروع خرید سهام اینترنتی

قدم دوم: یادگیری مقدمات بورس از طریق:

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: