ریسک بزرگ در بورس برای تازه واردها

ریسک های جدی امروز بازار سهام کدامند؟

سازمان بورس در یکی دیگر از اقدامات عجیب خود پس از راهکار صبحانه خوردن با حقوقی‌ها، اقدام به الزام بازارگردانان برای قرار ندادن سفارش فروش کرده است تا بازار برای چند صباحی بدون فروشنده باشد و تنها خریداران صف‌های خرید را تشکیل دهند.

به گزارش صدای بورس,پیش از سال ۱۳۹۹ اهالی بازار سرمایه در حال زندگی روزمره خود بودند که با ورود چشمگیر معامله‌گران حقیقی، آن هم با تبلیغات شدید دولتی در رسانه‌های رسمی مثل صداوسیما بازار سرمایه دست خوش اتفاقات جدید شد.

از خبر آزاد سازی سهام عدالت و امکان فروش آن در بورس تهران به همراه رشدهای عجیب و غریب شاخص در روزهای ابتدایی سال ۱۳۹۹ بازار به سمت و سویی کشیده شد که نتیجه آن را در مرداد ماه همان سال دیدیم و بازار سر ناسازگاری با تازه واردها گذاشت و رؤیای ثروتمند شدن یک شبه را به باد داد، تا نشان دهد ارزش بازار پایین تر از قیمت‌هایی است که بسیاری دست به خرید زده بودند.

این اتفاق در سال ۱۳۹۲ هم برای اهالی بازار رخ داده بود و و اهالی بازار سرمایه تجربه تلخ آن سال ها را به یاد داشتند. اما در آن سال‌ها قدرت و زبان اعتراض را نداشتند و یا بهتر بگوییم زبان رسانه‌ای برای اعتراض سهامداران متضرر وجود نداشت و تنها به نداشتن سواد مالی متهم شدند.

اما اتفاقاتی که از سال ۱۳۹۹ به بعد برای بازار رخ داد جالب توجه بود، پس از شش ماه از سقوط شاخص در مرداد ماه و قبل از تعطیلات نوروزی ۱۴۰۰ سازمان بورس اقدام به تغییر دامنه نوسان کرد و دامنه نوسان را روی منفی ۲ قرار داد. تا از ادامه فروش‌ها جلوگیری شود. در جایی که همه اعتقاد داشتند باز بودن دامنه نوسان مشکل را حل خواهد کرد دامنه نوسان کوتاه تر شد که باعث شد بازار در مدت زمان زیادی در منفی‌ها و صف‌های فروش بماند.

بالأخره بازار در ابتدای تابستان ۱۴۰۰ به روند منفی شدن پایان داد و رشد خوبی را در فصل گرم تابستان ۱۴۰۰ به خود دید که خیلی از اهالی بازار آن را به ورود رییس جمهور جدید در دولت سیزدهم نسبت دادند تا بگویند طبق شعارهای انتخاباتی قرار است مشکل بورس تهران حل شود. زیان‌های برخی شرکت‌ها که تا ۹۰ درضد افت را تجربه کرده بودند جبران شد اما دیری نپایید که پاییز در بورس زودتر از فصل پاییز وارد شد و با اخبار افزایش نرخ خوراک شرکت‌های پتروشیمی در بورس تهران ورق برگشت و از میانه‌های مهر ماه ۱۴۰۰ شاهد افت بورس شدیم و این افت تا نیمه‌های زمستان ادامه داشت.

به گزارش اکو ایران,بازار به سمت منفی شدن و ادامه افت سال ۱۳۹۹ در حال حرکت بود که بار دیگر شاهد ابتکار عمل در سازمان بورس بودیم این بار رئیس سازمان بورس اقدامی جالب‌تری برای بازار سرمایه داشت. در موارد قبلی رؤسا با کاهش دامنه نوسان اقدام به جلوگیری از فروش بیش از اندازه کردن ولی این بار با برگزاری نشست‌های ابتدای روز و با صرف صبحانه به همه فعالان و شرکت ها و بازارگردان‌ها اقدام به جلو گیری از فروش و افت سنگین را در دستور کار خود قرار داد و چند هفته‌ای بازار را با وعده صبحانه مثبت نگه داشتند. تا روسیه به کمک بازار ایران شتافت و با ایجاد جنگ در اوکراین باعث افزایش قیمت‌ها در بازارهای جهانی شد و بازار سرمایه ایران هم به این موضوع واکنش مثبتی نشان داد و از بهمن ماه ۱۴۰۰ مسیر صعودی را درپیش گرفت. دولتی‌ها هم باز از این بهانه جنگ در اوکراین و افزایش قیمت ها برای تغییر قیمت های محصولات استفاده کردند و نرخ برخی از ریسک بزرگ در بورس برای تازه واردها محصولات شرکت های بورسی و غیر بورسی را افزایش دادند که می‌توان به افزایش نرخ روغن خوراکی اشاره کرد.

این روند صعودی تا نیمه اول فصل بهار ۱۴۰۱ ادامه داشت که باز بازار شاهد دستورالعمل‌های خلق الساعه شد و با ایجاد عوارض صادراتی میزان فروش شرکت‌های صادراتی را در بازار های جهانی کاهش داد. از طرفی هم با وجود رسیدن به فصل گرما بازار سرمایه به استقبال قطع برق صنایع رفت و میزان افت تولیدات آنها را پیش بینی کرد و قیمت‌ها از اردیبهشت ماه سال جاری شروع به ریزش کردند و این اصلاح تا اوایل پاییز ۱۴۰۱ ادامه داشت.

ریسک دیگر بازار سرمایه اعتراضات مردمی در سطح جامعه بود که منجر به قطع اینترنت و مختل شدن انجام امور بانکی شد و پول‌های بزرگ را برای ورود به بازار سرمایه ترساند و حالا سازمان بورس در یکی دیگر از اقدامات عجیب خود پس از راهکار صبحانه خوردن، اقدام به الزام بازارگردانان برای قرار ندادن سفارش فروش کرده است تا بازار برای چند صباحی بدون فروشنده باشد و تنها خریداران صف‌های خرید را تشکیل دهند.

اما این راهکار ممکن است همچون اقدامات دیگر تنها مسکنی چند روزه باشد و بازار در اولین فرصت و در قیمت های بالاتر ، جایی که دوباره مردم به بازار اعتماد می‌کنند دست به فروش‌های سنگین بزنند و باز هم مانند نیمه‌های شهریور ماه امسال شاهد اعتراضاتی در جلوی سازمان باشیم.

حالا اهالی بازار در حال بررسی فروش شهریور ماه شرکت‌ها و منتظر انتشار گزارشات شش ماه شرکت‌ها روی سامانه کدال هستند تا روند سود آوری سهام‌های پرتفوی خود را بررسی کنند. از منظر تکنیکالی هم بازار در کف حمایتی خوب قرار دارد اما اخبار بد این سطوح حمایتی را از بین می‌برد که یکی ازاین اخبار افزایش نرخ بهره بانک مرکزی امریکا بود. در حال حاضر خبر بد دیگری که بازار را تهدید می‌کند رویکردهای اصلی بودجه ۱۴۰۲ است که امیدواریم این بار دولت مردان با وسواس بیشتری اقدام به تهیه و تدوین این بودجه کنند.

چگونه می توان از ریسک های بورس در امان ماند؟

ایرناپلاس نوشت: سهام‌داران زیادی به‌ویژه افراد تازه وارد بورس شده، در ریزش اخیر این بازار زیان‌های را متحمل شدند که از نگاه کارشناسان، بخشی از آن با سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل جلوگیری بود. اکنون برخی از صندوق‌ها در یک بازه زمانی ۶ ماهه، بازدهی بالاتر از شاخص کل داشته‌اند.

با توجه به ریزش اخیر بورس و زیانی که بخش عمده سهامداران متحمل شدند، بار دیگر شاهد توصیه کارشناسان برای استفاده از روش‌های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم به فعالان بازار هستیم؛ به‌ویژه افرادی که دانش تحلیلی یا زمان کمتری دارند.

سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بورس علاوه بر اینکه به دانش اقتصادی و تحلیلی کمتری ریسک بزرگ در بورس برای تازه واردها در مقایسه با روش مستقیم نیاز دارد، کم ریسک‌تر است؛ به‌طوری که بررسی‌ها نشان می‌دهد افرادی که با روش‌های غیر مستقیم به این بازار وارد شده‌اند، در ریزش اخیر بازار نیز ضرر و زیان کمتری را متحمل شدند.

مجید عبدالحمیدی کارشناس بورس و بازار سرمایه درباره تفاوت‌های روش مستقیم و غیر مستقیم سرمایه‌گذاری در بورس گفت: در روش مستقیم سرمایه‌گذاری، فرد با اختیار خود به خریدوفروش سهام اقدام می‌کند. در این روش سرمایه‌گذار باید تا حدودی با بازار سهام آشنایی داشته باشد و با در نظر گرفتن همه ریسک‌های موجود و نوسان‌های حاکم بر این بازار، شروع به سرمایه گذاری کند. افزون بر این، باید مهارت‌هایی را برای ریسک بزرگ در بورس برای تازه واردها سرمایه‌گذاری فرا گیرد و به‌طور مداوم اطلاعات خود را باتوجه به قوانین و ساز و کارهای بورس، به روز کند.

وی ادامه داد: در روش سرمایه‌گذاری مستقیم، افراد باید زمان کافی برای رصد بازار داشته باشند و موقعیت سهام خود را مورد بررسی قرار دهند. برای سرمایه‌گذاری در بورس به روش مستقیم می‌توان به‌صورت آنلاین از طریق سامانه‌های معاملات بر خط یا به صورت آفلاین با مراجعه حضوری به کارگزاری‌ها سهام مختلف را معامله و در بورس سرمایه‌گذاری کرد.

روش‌های سرمایه‌گذاری غیر مستقیم در بورس را بشناسید
عبدالحمیدی درباره روش‌های غیر مستقیم سرمایه‌گذاری در بورس توضیح داد: این روش بهترین شیوه سرمایه‌گذاری در بورس برای افرادی است که زمان و یا اطلاعات کافی برای انجام معاملات بورسی ندارند. در روش غیر مستقیم سرمایه‌گذاری، یک گروه کاملا حرفه‌ای، مدیریت سهام افراد را برعهده می‌گیرند که نسبت به وضعیت بازار آگاهی دارند و لحظه‌ای از رفتار بازار غافل نمی‌شوند.

وی افزود: سرمایه‌گذاری در بورس به روش غیر مستقیم با ریسک‌های کمتری نسبت به روش مستقیم همراه است و برای همه افراد، به ویژه افرادی که به تازگی وارد بورس شده‌اند بسیار مناسب است. سرمایه‌گذاری غیر مستقیم از طریق مراجعه به شرکت‌های مشاوره سرمایه‌گذاری، سبدگردان‌ها و نیز خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری موجود در بازار انجام می‌شود.
سرمایه‌گذاری غیر مستقیم در سهام از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری امکان‌پذیر است. فهرست صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک سهامی در وب‌سایت فیپیران یا مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران که متعلق به سازمان بورس اوراق بهادار است منتشر می‌شود.

عبدالحمیدی ادامه داد: عملکرد صندوق‌ها در دوره‌های زمانی مختلف با استفاده از اطلاعات این وب‌سایت، قابل بررسی و ارزیابی است. افراد می‌توانند با توجه به سرمایه خود، چند صندوق را که عملکرد ریسک بزرگ در بورس برای تازه واردها مناسبی در میان‌مدت و بلندمدت داشته‌اند، انتخاب کنند. عملکرد بلندمدت در انتخاب صندوق‌ مناسب، اهمیت بالایی دارد.

وی افزود: در عین حال توصیه می‌شود که بین ۲ تا پنج صندوق با بازده بیشتر از شاخص کل، برای سرمایه‌گذاری انتخاب شود. ‌اکنون ۱۰ صندوق در یک بازه زمانی ۶ ماهه، بازدهی بالاتر از شاخص کل و ۱۵ صندوق در یک سال اخیر، بازدهی بیش از شاخص داشته‌اند.

کدام صندوق‌های برای سرمایه‌گذاری غیر مستقیم در بورس مناسب هستند؟
عبدالحمیدی درباره انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری توضیح داد: در یک تقسیم بندی کلی، صندوق‌های سرمایه گذاری در قالب هشت گروه اصلی دسته‌بندی می‌شوند. صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، سرمایه‌گذاری در سهام، سرمایه‌گذاری مختلط، سرمایه‌گذاری شاخصی، صندوق قابل معامله یا ETF، صندوق‌های نیکوکاری، تأمین مالی و نیز صندوق‌های اختصاصی بازارگردان از جمله آنها هستند.

وی درباره صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت گفت: این صندوق‌ها بازدهی معقول با حداقل ریسک ممکن را نصیب سرمایه گذاران می ‌کنند. خریداران واحدهای این صندوق‌ها سرمایه‌گذارانی کم‌ریسک هستند که انتظار دارند بازدهی مثبت را به‌دست آورند. بنابراین مدیران این صندوق‌ها منابع مالی حاصل از فروش واحدهای این صندوق ها را بیشتر به خرید اوراق بهادار بسیار کم ریسک مانند اوراق مشارکت، اجاره، خزانه و مانند آن اختصاص می‌دهند. تا بتوانند سود قابل قبولی برای سرمایه‌گذاران محقق کنند.

این کارشناس بازار سرمایه درباره صندوق‌های سهام گفت: این صندوق‌ها حداقل ۷۰ درصد ترکیب دارایی‌های خود را در سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده بورسی یا بازار اول فرابورس سرمایه‌گذاری می کنند و با توجه به تعداد واحدهایی مجاز به انتشار، به دو دسته بزرگ و کوچک تقسیم می‌شوند.

در صندوق‌های کوچک، تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری قابل انتشار حداقل پنج هزار و حداکثر ۵۰ هزار واحد سرمایه‌گذاری و در نوع بزرگ، این ارقام بین ۵۰ هزار و ۵۰۰ هزار واحد سرمایه‌گذاری بوده و ارزش اسمی هر واحد در ابتدای فعالیت صندوق معادل ۱۰۰ هزار تومان است. ریسک و احتمال کسب بازدهی بالاتر در این صندوق‌ها در مقایسه با صندوق‌های با درآمد ثابت بیشتر است و مناسب افرادی است که قدرت ریسک‌پذیری بالاتر و دید بلندمدت به سرمایه‌گذاری دارند.

عبدالحمیدی در ادامه گفت: برخی از صندوق‌ها به نسبت تقریباً مساوی در سهام و اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می کنند و صندوق مختلط نامیده می‌شوند. نسبت دارایی سهام و اوراق با درآمد ثابت صندوق‌های مختلط ممکن است در طول زمان تغییر یابد، اما به‌طور معمول حداقل ۴۰ درصد و حداکثر ۶۰ درصد سهام است و مابقی شامل اوراق با درآمد ثابت است.
این صندوق ها اغلب بازده بالاتری از صندوق‌های بازار پول یعنی صندوق‌ها یا سپرده‌های بانکی و نیز صندوق‌های با درآمد ثابت دارند، اما به طورکلی رویکرد محافظه‌کارانه خود را حفظ کرده و حدود نیمی از دارایی را در اوراق با ریسک پایین سرمایه‌گذاری می‌کنند.
صندوق‌های مختلط حد میانی سرمایه‌گذاری به لحاظ ریسک و بازده احتمالی مورد انتظار هستند. ریسک آنها نیز نسبت به صندوق‌های سهامی کمتر است اما مزایای اوراق سهام و درآمد ثابت را همزمان دارند؛ یعنی پتانسیل کسب بازده بالاتر به وسیله سهام و نوسانات قیمتی کمتر به وسیله اوراق با درآمد ثابت را فراهم می‌کنند. در صورت افت بازار، سرمایه گذاران در صندوق‌های مختلط به دلیل ترکیب اوراق با درآمد ثابت و سهام، زیانی کمتری از صندوق‌های سهامی متحمل می شوند و در صورت رشد بازار سهام، بازدهی بالاتر از صندوق‌های درآمد ثابت برای سرمایه گذاران را کسب خواهد کرد.

این کارشناس بازار سهام با بیان اینکه استفاده از سبدگردان‌ها یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری به دلیل حضور مدیران متخصصی که اقدام به خرید و فروش سهام در چارچوب مقررات بازار سرمایه می‌کنند کم‌ریسک‌تر خواهد بود، توضیح داد: با این روش، پرتفوی متنوع و با انتخاب حرفه‌ای در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد. با انتخاب صندوق‌های دارای بازدهی بالاتر در دوره‌های زمانی میان‌مدت و بلندمدت، ریسک سرمایه‌گذاران کاهش می‌یابد و در کنار آن کسب بازده مناسب و حتی بیشتر از شاخص نیز امکان‌پذیر است.

وی افزود: مزیت منحصر به‌فرد این صندوق‌ها، قابلیت صدور و ابطال «واحدهای صندوق» یا NAV است که این امکان را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند تا در هر زمان که مایل به خرید باشند، بدون توجه به عرضه و تقاضایی که برای آن صندوق وجود دارد به قیمت خالص ارزش روز دارایی‌ها اقدام به خرید کنند. همچین زمانی که می‌خواهند واحدهای خود را بفروشند، بدون نگرانی و دغدغه از صف فروش بتوانند واحدهای صندوق خود را با ابطال کردن به فروش برسانند و وجه خود را ظرف چند روز کاری دریافت کنند.

مزیت سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها
عبدالحمیدی درباره مزیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری در زمان ریزش بازار گفت: در حالی که در چند ماه گذشته ریزش بازار به شکلی بود که بیشتر سهام‌ها در صف فروش قفل شده بودند و امکان نقدشوندگی نمادها بسیار کم بود، اما امکان فروش واحدهای این صندوق‌ها توسط سرمایه‌گذاران در هر زمانی وجود دارد.

وی افزود: اطلاعات مالی صندوق‌ها در سایت صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک منتشر می‌شود و بازده آنها توسط بورس یا نهاد دیگری تضمین نشده، اما عملکرد آنها عمدتاً تحت تأثیر بازده شاخص و تصمیمات مدیران است.

این کارشناس بازار سهام گفت: نکته مفید دیگر درباره این صندوق‌ها این است که در چند ماه گذشته بسیاری از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک امکان صدور و ابطال آنلاین را اضافه کردند و نیاز به مراجعه‌ حضوری کاهش یافته است.

مزایا و معایب سرمایه گذاری در بورس

مزایا و معایب سرمایه گذاری در بورس چیست؟ از لحاظ تاریخی، بازار سهام در بلند مدت بازدهی بیشتری را برای سرمایه گذاران به ارمغان آورده است. اما البته افت قیمت سهام نیز جزئی جدایی ناپذیر از این بازار است و برخی سرمایه گذاران در این بازار سود می کنند و برخی دیگر با ضرر مواجه می شوند. خیلی از تازه کارانی که در تجربه ی اولشان با ضرر رو به رو می شوند، در اولین فرصت از این بازار خارج شده و حتی پشت سر خود را نیز نگاه نمی کنند! این افراد معمولا کسانی هستند که بدون آموزش و تحلیل کافی و تنها از ترس جا ماندن از سود بازار، در سقف های قیمتی اقدام به خرید سهام کرده اند. در این مطلب قصد داریم تا با تعدادی از مزایا و معایب سرمایه گذاری در بورس آشنا شویم.

مزایای سرمایه گذاری در بورس و سهام

1. بهره بردن از یک اقتصاد رو به رشد: با رشد اقتصاد، درآمد شرکت ها نیز افزایش می یابد. به این دلیل که رشد اقتصادی باعث ایجاد شغل می شود که در نتیجه ی آن درآمد ایجاد شده و فروش شرکت ها بالا می رود. هر چه افراد حقوق بیشتری دریافت کنند، تقاضای خرید انواع کالاها بیشتر می شود که درآمدهای بیشتری را وارد صندوق های نقدی شرکت ها می کند. این به درک مراحل چرخه تجاری - گسترش، اوج، انقباض و فرورفتگی کمک می کند.

2. بهترین راه برای جلو افتادن از تورم: از نظر تاریخی، در بازه های زمانی چند ساله، بازدهی سهام از نرخ تورم بیشتر بوده است. در کشور ما قیمت سهام معمولا به دلار وابسته است. اگر قیمت دلار بالا رود، قیمت کالاها نیز بالا رفته و تورم به وجود می آید. در چنین شرایطی، قیمت سهام نیز معمولا بالا می رود و در اکثر موارد، بازدهی آن از افزایش قیمت دلار و کالاها و در نتیجه تورم، بیشتر است. بنابراین برای اینکه ارزش دارایی های ما به خاطر تورم کم نشود، مجبور به سرمایه گذاری هستیم که بازار بورس و سهام می تواند یکی از گزینه های ما باشد به شرطی که با آموزش و تحلیل در قیمت هایی مناسب و نه در سقف های قیمتی، اقدام به سرمایه گذاری کنیم.

3. خرید آسان: یکی از اصلی ترین مزایای سرمایه گذاری در بورس، آسان بودن پروسه ی آن است. شما می توانید تنها با ثبت نام در یک کارگزاری، تنها با زدن چند دکمه در رایانه یا تلفن همراه خود، اقدام به خرید سهام شرکت ها کنید.

4. کسب درآمد به روش های مختلف: همه ی سرمایه گذاران دوست دارند تا در قیمت های پایین اقدام به خرید و در قیمت های بالا اقدام به فروش نمایند. آنها در شرکت هایی با رشد سریع سرمایه گذاری می کنند که ارزش دارایی آنها را افزایش می دهند. این هم برای معامله گران روزانه و هم برای سرمایه گذاران خرید و نگهداری، جذاب است. گروه اول امیدوارند از روندهای کوتاه مدت بهره ببرند، در حالی که گروه دوم انتظار دارند در طول زمان شاهد رشد سود و قیمت سهام شرکت باشند. هر دوی آنها بر این باورند که مهارت های انتخاب سهام به آنها اجازه می دهد تا از بازار بهتر عمل کنند. سایر سرمایه گذاران نرخ سود سازی شرکت ها را دنبال می کنند. آنها سهام شرکت هایی را می خرند که سالانه سود نقدی یا DPS خوبی پرداخت می کنند.

5. فروش آسان: بازار سهام به شما امکان می دهد سهام خود را در هر زمان بفروشید. اقتصاددانان از اصطلاح "نقد شوندگی" به این معنی استفاده می کنند که شما می توانید سهام خود را به سرعت و با هزینه های کم مبادله و به پول نقد تبدیل کنید. چرا که هر شخص ممکن است در یک زمان خاص، به طور ناگهانی به پول نقد احتیاج داشته باشد و از این نظر بازار سهام نقد شوندگی بسیار بیشتری نسبت به ملک و یا کالاهای دیگر دارد.

معایب سرمایه گذاری در بورس و سهام

1. ریسک: در بازار سرمایه انواع ریسک ها وجود دارند که ممکن است باعث ضرر کردن شما شوند. ریسک هایی مثل تنش های سیاسی که در کنترل شما نیستند و ریسک های معامله گری که در واقع همان حرکت بازار برخلاف پیش بینی شما می باشد. در بازار بورس، علاوه بر سودهای زیادی که نهفته است، امکان زیان نیز برای همه ی سرمایه گذاران وجود دارد. البته تکنیک هایی وجود دارد که به سرمایه گذاران در مدیریت ریسک و به حداقل رساندن زیان کمک می کند. اما به هر حال، اگر شما نمی توانید این ریسک را بپذیرید، پس باید به سراغ مواردی مانند اوراق قرضه بروید.

2. آخرین پرداخت به سهامداران صورت می گیرد: در بدترین سناریو، اگر سهام یک شرکت را خریداری کردید و آن شرکت ورشکست شد، در این صورت دارایی های شرکت به حراج گذاشته می شود و با پول آنها ابتدا بدهی های شرکت پرداخت می شود و در مرحله ی آخر، باقی مانده ی اموال شرکت، بین سهامداران تقسیم می شود. البته همانطور که گفته شد، این بدترین سناریوی ممکن است و با خرید سهام شرکت هایی که بنیاد مناسبی دارند، احتمال اتفاق افتادن این سناریو به صفر می رسد.

3. زمانبر بودن یک تحلیل جامع: اگر به تنهایی سهام می‌خرید، باید قبل از خرید سهام، درباره هر شرکت تحقیق کنید تا مشخص کنید که سرمایه گذاری شما احتمالا چقدر سودآور خواهد بود. شما باید یاد بگیرید که چگونه صورت های مالی و گزارش های سالانه را بخوانید و تحولات شرکت خود را در اخبار دنبال کنید. شما همچنین باید کلیت بازار را زیر نظر داشته باشید، زیرا حتی قیمت بهترین شرکت در اصلاح بازار، سقوط بازار یا بازار خرسی کاهش می یابد.

4. رفتار هیجانی: در بازار سهام قیمت ها لحظه به لحظه در حال تغییر است و این امر باعث بروز رفتارهای هیجانی از جانب برخی معامله گران می شود. به طور مثال یک نفر ممکن است از روی احساسات و از ترس جا ماندن از سود بازار، سهمی را در صف خرید خریداری کند و فردای آن روز با معاملات منفی سهم، در صف فروش آن قرار بگیرد! کنترل احساسات حتی برای حرفه ای ترین ها هم سخت می باشد اما با تمرین روی خود، این کار غیر ممکن نیست.

متنوع سازی برای کاهش ریسک

برای کاهش ریسک سرمایه گذاری راه هایی وجود دارد که یکی از آنها متنوع سازی سبد سرمایه گذاری می باشد. یک پرتفوی سهام خوب متشکل از سهام شرکت های بزرگ، متوسط و کوچک می باشد. زیرا این شرکت ها در چرخه های اقتصادی عملکرد متفاوتی دارند. هم چنین اگر نسبت به کلیت بازار بورس اطمینان ندارید، می توانید بخشی از دارایی خود را به خرید اوراق اختصاص دهید. داشتن صندوق های ETF نیز به کاهش ریسک بزرگ در بورس برای تازه واردها ریسک کمک می کند. این صندوق ها در زمان رشد بازار، کندتر عمل می کنند اما از طرفی وقتی بازار وارد فاز ریزشی یا اصلاحی می شود نیز، با افت کمتری مواجه می شوند.

جمع بندی

در این مطلب با مزایا و معایب سرمایه گذاری در بورس آشنا شدیم. سرمایه گذاری در این بازار مانند دیگر بازارها با ریسک هایی همراه می باشد اما با روش های مدیریت ریسک می توان بهترین بازدهی را با حداقل ریسک از این بازار به دست آورد. توصیه ما به شما اینست که حتی اگر در زمانی بد اقدام به سرمایه گذاری در بورس کرده اید، با این بازار قهر نکنید و به یاد داشته باشید که در این بازار سودهای بزرگی نیز وجود دارد که با یک نگاه جزئی به نمودار سهام شرکت ها در تایم فریم هفتگی یا ماهانه، متوجه این موضوع خواهید شد.

تک سهم شدن در بورس

اگر چند ماه در بازار سرمایه فعالیت کنید و با افراد دیگر در این حوزه در ارتباط باشید، به احتمال زیاد اصطلاح تک سهم شدن را خواهید شنید. مفهوم تک سهم شدن در خود کلمه مشخص شده است؛ اما در حالت کلی، آیا همه چیز را راجع به آن می دانید؟ در واقع یکی از اشتباهات بزرگ و ریسک های عجیبی که فعالان بازار سرمایه انجام می دهند، همین تک سهم شدن است که جزییات و نکات خاص مربوط به خود را دارد و در ادامه مقاله به بررسی آن می پردازیم.

منظور از تک سهم شدن در بورس چیست؟

احتمالا خود شما معنای کلی این اصطلاح را می دانید؛ اما اجازه دهید در ابتدای کار تعریفی از آن داشته باشیم.

در حقیقت وقتی شما فقط سهام یک شرکت را در پرتفوی خود داشته باشید، به اصلاح گفته می شود که شما تک سهم شده اید؛ چراکه تنها سهام یک شرکت را خریداری کرده اید. به عنوان مثال وقتیکه کسی می گوید "روی سهم خساپا تک سهم شده ام" معنایش این است که در پرتفوی بورسی خود تنها سهم خساپا را نگهداری می کند.

آیا تک سهم شدن خوب است؟

همواره گفته می شود که همه تخم مرغ ها را در یک سبد نگذارید؛ چراکه اگر آن سبد به هر دلیل به زمین بیافتد، احتمالا تمام تخم مرغ ها خواهند شکست. در مورد سرمایه گذاری نیز این امر برقرار است و شما نباید تمامی سرمایه خود را روی یک دارایی بگذارید.

در واقع اگر شما همه دارایی خود را روی سهام یک شرکت سرمایه گذاری کنید، ممکن است آن شرکت به هر دلیلی مانند ارائه گزارشی بد که کسی آن را پیش بینی نمی کرد، با افت قیمتی چشمگیری مواجه شود. همینطور امکان دارد سهم شما برای مدتی بسیار طولانی بسته شود که تا باز شدن نماد، سرمایه شما با نرخ تورم همراه نبوده است و عملا شما بخشی از قدرت خرید خود را از دست می دهید. از همه بدتر وقتی است که کلیت بازار در یک بازه زمانی رشد قابل توجهی را تجربه کند، اما سهم شما در این مدت بسته بماند.

در نهایت اگر تحمل چنین مواردی را ندارید، تک سهم نشوید و در عوض اصول تشکیل یک سبد سهام را یاد بگیرید و همیشه این نکته را نیز در ذهن خود داشته باشید که امکان اتفاق افتادن مواردی که در بالا مثال زدیم، برای بهترین و بزرگترین شرکت های بورسی نیز وجود دارد.

آیا همیشه باید سبد سهام تشکیل داد؟

پاسخ به این سوال در حالت کلی مثبت است؛ اما استثنائاتی نیز می تواند وجود داشته باشد.

به عنوان مثال اگر هدف شما نوسانگیری در بازار است، تشکیل سبد سهام احتمالا ضرورتی نداشته باشد و در مواردی حتی می تواند مضر نیز باشد. چراکه نوسانگیران تقریبا تمام وقت در بازار فعالیت می کنند و کوچکترین حرکات قیمتی سهام برایشان اهمیت دارد. بنابراین اگر شخص نوسانگیر، یک سبد سهام با هدف نوسانگیری تشکیل دهد، مدیریت آن برایش بسیار دشوار و حتی غیر ممکن می شود.

در واقع تشکیل سبد سهام بیشتر در مورد سرمایه گذاران است و نه معامله گران. چراکه نوع معاملات و دیدگاه سرمایه گذاری هرکدام از آن ها با یکدیگر متفاوت است و تشکیل سبد سهام، شباهت زیادی به تیپ شخصیتی سرمایه گذاران دارد.

از طرف دیگر، اگر سرمایه شما زیاد نیست، داشتن یک سبد با تعداد بالایی از سهام چندان عاقلانه نیست و سود زیادی را برای شما به همراه نمی آورد.

معایب تک سهم بودن

با توجه به مطالب گفته شده، اگر هدف شما از فعالیت در بازار، سرمایه گذاری (و نه معامله گری) است، باید معایب تک سهم شدن را بدانید. همانطور که گفته شد، تک سهم شدن ریسک سرمایه گذاری را به شدت افزایش می دهد؛ چراکه امکان رخ دادن هر اتفاقی برای شرکت وجود دارد.

به عنوان مثال، سهام یک شرکت پتروشیمی در بازار بورس اوراق بهادار تهران در حال معامله است و روند عادی خود را طی می کند. حال فرض کنید که یک سرمایه گذار، تمام پول خود را برای خریدن سهام این شرکت صرف می کند و در اتفاقی کم سابقه، به دلیل آتش سوزی در خط تولید شرکت مذکور، قیمت سهام آن به شدت افت می کند و بخش بزرگی از سرمایه افراد از بین می رود.

بنابراین، افرادی که تک سهم شدن را انتخاب می کنند، خود را با ریسک های بسیار زیادی روبرو خواهند کرد و عملا هر اتفاقی که در سهام شرکت خریداری شده رخ دهد، تاثیرات سنگینی بر روی سرمایه این شخص خواهد داشت. با این توضیحات قطعا متوجه شده اید که تک سهم شدن چقدر می تواند پر ریسک باشد و لزوم تشکیل یک سبد را بیش از هر چیز درک کرده اید.

سبد سهام یا پرتفوی، یک ترکیب مناسب از سهام یا دارایی های مختلف است که یک سرمایه گذار اقدام به خرید آن می کند؛ هدف از تشکیل سبد سهام نیز این است که سرمایه خود را بین چندین دارایی مالی مختلف تقسیم کنید تا از این راه بتوانید ریسک سرمایه گذاری خود را مدیریت کنید.

به عنوان مثال اگر 30 میلیون تومان وارد بازار بورس کرده اید، تقسیم آن بین 6 سهم با مقدار متوسط 5 میلیون تومان، می تواند یک انتخاب مناسب برای شما باشد.

البته این نکته را در نظر داشته باشید که تشکیل سبد، ریسک شما را به صفر نمی رساند و ضرر در بازارهایی مثل بورس، همواره به عنوان یک احتمال وجود دارد و بزرگترین و موفق ترین تحلیلگران و سرمایه گذاران نیز در طول زندگی حرفه ای خود ضرر را تجربه کرده اند. از طرف دیگر، اگر نمی توانید ریسک های مربوط به فعالیت در بازارهای مالی را تحمل کنید، بهتر است به سراغ سپرده های بانکی بروید. چراکه:

• در سپرده‌های بانکی به صورت دستوری نرخی را تحت عنوان «سود سپرده» تعیین می کنند.
• تمامی بانک ها ناگزیر به پرداخت این سود سپرده هستند.
• اما در بازار بورس، قیمت سهام فقط براساس عرضه و تقاضای سرمایه گذاران شکل می گیرد.

نکته: توجه داشته باشید که در اقتصاد ایران که میزان تورم بسیار بالا است، سرمایه گذاری های بلندمدت در سپرده های بانکی نمی تواند گزینه خوبی باشد و معمولا درصد تورم از درصد سود سپرده های بانکی بیشتر است و افرادی که پول خود را در این سپرده ها قرار می دهند، در دوره های تورمی بخشی از قدرت خرید خود را از دست می دهند.

تازه واردها از تک سهم شدن خودداری کنند

سهامداران تازه وارد، بیش از سایرین تحت تاثیر اخبار و حواشی پیرامون یک شرکت قرار می گیرند و ممکن است در اثر این عوامل و یا تبلیغات گسترده ای که گاهی اوقات در فضای مجازی راجع به سهمی خاص پخش می شود، تمام سرمایه را برای خرید آن اختصاص دهند. ممکن است برخی از آن ها سودهایی نیز کسب کنند؛ اما در اکثر موارد در سرمایه گذاری خود شکست می خورند. بنابراین لازم است که افراد تازه وارد نکات زیر را رعایت کنند:

• برای کاهش ریسک سرمایه گذاری خود، سبد تشکیل دهند و از تک سهم شدن خودداری کنند.
• تحت تاثیر اخبار و حواشی و فضای مجازی، اقدام به خرید و فروش نکنند و با آموزش مناسب، خود در مورد معاملاتی که انجام می دهند، تصمیم بگیرند.

همانطور که در بالا توضیح دادیم تک سهم شدن در بورس خوب نیست، اما قرار هم نیست که از همه شرکت های موجود در بازار سرمایه سهام داشته باشیم و همه سهم ها را از تمامی ریسک بزرگ در بورس برای تازه واردها صنایع بازار، درون پرتفوی خود قرار دهیم. هر دو روشی که گفته شد غیر منطقی به نظر می رسند. حال اینکه چقدر متنوع سازی کنیم یا از تنوع یک پرتفوی کم کنیم، کاملا تابع روحیه خطرپذیری و اهداف مالی سرمایه گذار است و شما برای اطمینان بیشتر با متخصصان این زمینه حتما مشورت کنید.

جمع بندی

در این مقاله با اصطلاح تک سهم شدن در بورس آشنا شدیم. تک سهم شدن ریسک سرمایه گذاری را به شدت بالا می برد؛ چراکه در بلندمدت امکان رخ دادن هر اتفاقی حتی برای بزرگترین شرکت ها نیز وجود دارد. بنابراین برای دوری از این ریسک ها پیشنهاد می شود که همواره قبل از سرمایه گذاری با افراد متخصص مشورت کرده و تشکیل سبد سهام دهید.

آیا بورس قمار است؟

این روزها با افزایش تعداد طرفداران بازار بورس، بسیاری از افراد تازه وارد به این دنیا میپرسند حکم شرعی آن چیست و آیا قمار حساب میشود یا نه؟ در این مقاله از فراسرمایه قصد داریم ضمن آشنایی با ساز و کار بورس، به سوال(( آیا بورس قمار است؟)) پاسخ دهیم.

در ساز و کار بورس، سود و زیان، ریسک و فراز و نشیب زیادی وجود دارد. وجود ریسک در این بازار هم باعث ایجاد شک و شبهه های زیادی شده است. ابتدا میخواهیم با هم بررسی کنیم که اصلا قمار چیست و دلیل حرام بودن آن چیست؟

قمار چیست و دلیل حرام بودن آن چیست؟

قمار در واقع به معنای بازی کردن با هدف برد و باخت است. در قمار افراد هدف مغلوب کردن دیگری را دارند و برای برد و باخت شرط میبندند. از دیدگاه دین مبین اسلام قمار حرام است به‌ این جهت که شرط‌بندی در آن بر سر چیزهای غیرمتعارف انجام میشود.

بورس یک بازار مولد

بازار سرمایه یک بازار به شدت مولد است. با سرمایه گذاری در بازار بورس شرکت ها تقویت میشوند چرخه‌ی تولید آن‌ها توسعه می‌یابد، میتوانند خط تولید جدیدی راه بیاندازند. از نتایج مطلوب آن می توان به اشتغال زایی و کاهش بیکاری اشاره کرد. از آنجایی که بیکاری یک معضل بسیار بزرگ در جامعه محسوب میشود، بورس میتواند تاثیر مثبتی در زمینه حل این مشکل داشته باشد.

بازار سرمایه تکیه‌گاه خوبی برای اقتصاد ایران

یکی از مزایای بزرگ بازار سرمایه ورود نقدینگی به بازار است. از طرفی شرکت های نوپا از طریق فروش سهام به مردم در جهت رشد و توسعه پیش میروند. به‌طور کلی و درمجموع می‌توان از دو روند برای بررسی بازار استفاده کرد. روند اول، سرعت ورود پول به بازار سرمایه و کاهش یا افزایش سرعت آن بوده و روند دوم؛ سرعت عرضه دارایی‌های دولت در بازار است. بنابراین اگر سیاستگذار با گام‌بندی معقولی به عرضه دارایی‌های خود ادامه دهد، نمی‌توان بازار سرمایه را قمار دانست.

تفاوت بورس و قمار

در بازی قمار همه قوانین بازی از قبل تعیین شده است. مثلا میزان پولی که قرار است بر سر آن شرط ببندند را در ابتدا مشخص میکنند. همچنین نتیجه نهایی بازی بر اساس رخداد های تصادفی مثل سکه و شیر و خط آمدن تعیین میشود. اما در بازار سهام میزان ریسک تعیین شده نیست. هرکسی میتواند بر اساس شخصیت خود که تا چه اندازه ریسک پذیر است عمل کند. توصیه میشود قبل از ورود به این بازار حتما با مفاهیم سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار آشنا شوید.

چرا بعضی از مردم بورس را قمار می‌دانند؟

مهم ترین علتی که مردم تمایل به این بازار ندارند، ترس از شکست و از دست دادن پولشان است. این ترس باعث می شود به دنبال یادگیری نباشند و به دلیل این که با فرایند سرمایه گذاری آشنا نیستند و ترس از ریسک دارند، سرمایه گذاری در بورس را قمار بدانند.

بورس مکانی امن برای سرمایه گذاری

بدون شک هرکسی دوست دارد پول خود را در بازاری سرمایه گذاری کند که از امنیت بالایی برخوردار است. آیا بورس مکان مناسبی برای سرمایه گذاری است؟ امنیت آن چقدر است؟ در جواب این پرسش باید بگوییم که بستگی به میزان اطلاعات فرد دارد. بازار بورس برای افرادی که در این بازار حرفه ای شدند، مکان امنی محسوب میشود. اما برای افراد تازه وارد به شدت خطرناک است. اگر شما هم به تازگی وارد این بازار شدید، به شما توصیه میکنیم اطلاعات زیادی را در زمینه بازار بورس کسب کنید و هرآنچه برای شروع سرمایه گذاری در بورس باید بدانید را بیاموزید و سپس سرمایه گذاری در آن را شروع کنید.