تاثیر سرمایه گذاری در فعالیت های بشردوستانه بر هزینه حقوق صاحبان سهام شرکت
امروزه سرمایه گذاری شرکت ها در فعالیت های بشردوستانه به عنوان بخشی از مسئولیت پذیری اجتماعی، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته، به طوری که انتظار می رود پیامد های مهمی در برنامه ریزی استراتژیک و ریسک کسب وکار شرکت ها داشته باشد. لذا، پژوهش حاضر به بررسی تاثیر فعالیت های بشردوستانه بر هزینه حقوق صاحبان سهام شرکت ها می پردازد. بدین منظور، برای سنجش فعالیت های بشردوستانه از میزان کمک های اهدایی شرکت و همچنین از مدل های اوهانلون و استیل و مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای نیز برای اندازه گیری هزینه حقوق صاحبان سهام شرکت استفاده گردید. فرضیه تحقیق نیز با استفاده از نمونه ای متشکل از 63 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و با بهره گیری از مدل رگرسیون چندمتغیره مبتنی بر تکنیک داده های ترکیبی و نرم افزار اقتصادسنجی Eviews مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که سرمایه گذاری شرکت ها در فعالیت های بشردوستانه موجب کاهش هزینه حقوق صاحبان سهام آن ها می گردد. همچنین، نتایج آزمون تحلیل حساسیت نیز حاکی از آن است که استفاده از معیار جایگزین برای سنجش هزینه حقوق صاحبان سهام نیز تاثیری بر نتایج اصلی پژوهش ندارد و نتایج تحقیق از استحکام برخوردار است. یافته های پژوهش ضمن پر کردن خلا تحقیقاتی صورت گرفته در این حوزه، می تواند برای مدیران، سرمایه گذاران و قانون گذاران بازار سرمایه در امر تصمیم گیری مفید باشد..
هزینه سرمایه
هزینه سرمایه (Cost of Capital)، هزینه فرصت سرمایهگذاری در شرکت میباشد. هزینه سرمایه تلاش در جهت کمی کردن بازده مورد انتظار حقوق صاحبان سهام میباشد. به کارگیری هزینه سرمایه در تصمیمات سرمایهگذاری، استفاده از آن به عنوان مبنایی برای ایجاد ساختار بهینه سرمایه و یا حرکت به سمت آن، استفاده از آن در اجارههای سرمایه ای و به کارگیری در اندازه گیری شاخصهای عملکرد و اصولا استفاده از آن در تنزیل جریانهای نقدی آتی برای تعیین ارزش، همه از مواردی است که میتوان در توصیف اهمیت هزینه سرمایه بیان کرد.
هزینه سرمایه تعیین کننده حداقل بازدهی سرمایه موسسه یا سازمان است. حداقل نرخ بازدهی که تحصیل آن برای حفظ ارزش شرکت ضروری است.هزینه حقوق صاحبان سهام از دو بعد برون سازمانی و درون سازمانی مهم است. از بعد برون سازمانی، هزینه حقوق صاحبان سهام در ارزشیابی اوراق بهادار و ارزیابی عملکرد شرکت مورد استفاده قرار میگیرد، از بعد درون سازمانی هزینه حقوق صاحبان سهام در تصمیمات مربوط به تعیین اولویتهای سرمایهگذاری، تعیین ساختار سرمایه بهینه و ارزیابی عملکرد بخشها، نقش کلیدی دارد
مفهوم هزینه سرمایه
مفهوم هزینه حقوق صاحبان سهام مبتنی بر این فرض است که هدف یک شرکت عبارت است از به حداکثر رساندن ثروت سهامداران. هر شرکتی دارای ریسک و بازده مخصوص به خود است. هر یک از گروههای سرمایهگذار از دارندگان اوراق قرضه و سهام ممتاز گرفته تا سهامداران عادی شرکت، نرخ بازدهی که در خور ریسک آن باشد را دنبال میکنند. هزینه حقوق صاحبان سهام عبارت است از حداقل نرخ بازدهی که شرکت باید به دست آورد تا بازده مورد نظر سرمایهگذاران در شرکت تأمین شود. هزینه حقوق صاحبان سهام، معیار خلاصه ای از چگونگی تصمیم گیری سرمایهگذاران در مورد تخصیص منابع است. میزان ارتباط میان هزینه حقوق صاحبان سهام و معیارهای کیفی حسابرسی مؤید این است که در زمان تصمیم گیریهای اقتصادی، چقدر این معیارها، برای سرمایهگذاران و بازار اهمیت دارد.
کاهش هزینه حقوق صاحبان سهام از دو بعد درون و برون سازمانی برای شرکت و سرمایهگذاران اهمیت دارد. سهامداران با انتخاب یک حسابرس با کیفیت که منتج به یک گزارش حسابرسی با کیفیت خواهد شد، میتوانند ریسک اطلاعاتی شرکت و به تبع آن هزینه حقوق صاحبان سهام شرکت را کاهش دهند
محاسبه و اندازه گیری هزینه سرمایه
برای محاسبه هزینه سرمایه روشهای متفاوتی از جمله مدل قیمتگذاری دارایی سرمایه ای، مدل تعدیل شده قیمتگذاری دارایی سرمایه ای، مدل گوردون، مدل تراکمی، بازده سود تقسیمیبه اضافه بازده سود آوری سرمایه، مدل تئوری قیمتگذاری آربیتراژ و مدل سه فاکتوری فاما و فرنچ ارائه شده است. نحوه اندازه گیری برخی از مدلها در زیر تشریح شده است:
اندازه گیری هزینه سرمایه
رابطه راهبری شرکتی و هزینه سرمایه
برقراری تعادل بین ریسک و بازده از جمله کارکردهای مهم بازار سرمایه است. ریسک و بازده از جمله مفاهیم اساسی در مبانی نظری مالی است که در قالب هزینه سرمایه نمایان میشود. هزینه سرمایه در تصمیمهای تأمین مالی و سرمایهگذاری، نقش اساسی ایفا میکند. هزینه سرمایه از نظر مفهومیدر ارتباط با بازده مدنظر تعریف میشود؛ به بیان دیگر هزینه به حداقل نرخ بازده مدنظر سرمایهگذاران گفته میشود. تأثیر هر متغیری بر هزینه سرمایه سهام از مجرای تأثیر آن متغیر بر ریسک پیش روی سرمایهگذاران تعریف و تبیین شدنی است. سرمایهگذاران با توجه به ریسک اطلاعاتی، ریسک نقدشوندگی، ریسک ورشکستگی، ریسک جریانهای نقد شرکت، ریسک نوآوری، ریسک نمایندگی و ریسک نظاممند یا بتای پیش روی خود، بازده مدنظر خود را شکل میدهند؛ بنابراین برای بررسی عوامل مؤثر در هزینه سرمایه باید بررسی کرد که آیا آن عوامل در این ریسکها تأثیر دارد یا خیر. تأثیر عوامل مختلف در یک یا چند فقره از ریسکهای مزبور، در قالب تغییر هزینه سرمایه خود را نشان میدهد.
پژوهشهای تجربی اخیر در بازارهای مختلف نشان میدهد افزون بر عوامل ریسکی سنتی نظیر اندازه شرکت، بتا، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار، رشد سود و اهرم، عوامل دیگری نظیر راهبری شرکتی، ساختار صنعت، کیفیت گزارشگری مالی و عملکرد مالی نیز در بازده سهام و در نتیجه در هزینه سرمایه تأثیر دارند؛ بنابراین هزینه سرمایه افزون بر عوامل ریسکی نظری، به طور مستقیم و غیر مستقیم تحت تأثیر راهبری شرکتی است.
هدف راهبری شرکتی کاهش مشکلات نمایندگی با افزایش نظارت بر اقدامات مدیر، محدود کردن رفتار فرصت طلبانه مدیران و کاهش ریسک اطلاعاتی تحمیلی بر سهامداران است. براساس فرضیه نظارت فعال ، راهبری شرکتی قوی موجبات نظارت فعال بر عملیات و مدیریت شرکت را فراهم میکند که این موضوع موجب کاهش ریسک و در نتیجه، هزینه سرمایه شرکت میشود. از دیدگاه نظری، راهبری شرکتی ضعیف موجب افزایش ریسک نمایندگی میشود. افزایش ریسک نمایندگی، عدم اطمینان جریانهای نقدی آینده را افزایش میدهد.
Li, Y., and H. Yang. (2011). Disclosure and the cost of equity capital: An analysis at the market level .Working Paper Available at URL: http://www.ssrn.com.
Hasasyegane, Y., Moradi, M.,& Eskandari, H. (2008). The relationship between Institutional Investors and corporate value. Journal of The Accounting and Auditing Review. ۱۵(۳): ۱۰۷-۱۲۲.
آشنایی با هزینه های ثابت، متغیر و نیمه متغیر
برای برنامه ریزی و کنترل هزینه ها باید اقلام هزینه های نیمه متغیر را تفکیک کرد.
هزینه متغیر چه هزینه ای است؟
هزینه هایی که با تغییر تعداد محصولات تغییر میکنند و به میزان تولید یا ارائه خدمات وابسته هستند.
در عملیات حسابداری همه واحدها به دو مفهوم کلی هزینه های ثابت و متغیر نیاز دارند. به طور کلی جدا کردن این دو مفهوم در عمل بسیار سخت و چالش برانگیز است و اگر مفهوم درستی از لیست هرینههای ثابت یا متغیر نداشته باشیم، قطعا با ابهامات زیادی مواجه خواهیم شد. هزینه ها براساس ارتباط آنها با تغییر در حجم تولید به سه دسته هزینه های ثابت، هزینه های متغیر و هزینه های نیمه متغیر تقسیم میشوند، در این سری از مقالات آموزش رایگان حسابداری، مفهوم هزینه های ثابت، متغیر و نیمه متغیر بررسی میکنیم، همراه ما باشید.
هزینه های ثابت چیست؟
هزینههای ثابت (Fixed Costs) با کاهش یا افزایش تولید یا خدمات تغییری نمیکنند. در واقع مستقل از نوع و میزان فعالیت واحد تولیدی باید در زمان مقرر پرداخت شود. پس مستقل بودن هزینه ثابت نسبت به خروجی واحدهای تولیدی شرط اصلی و اساسی هزینههای ثابت است اما ممکن است براساس انتظاری که داریم، در یک بازه زمانی تغییر کند و یا محقق نشود.
هزینههای ثابت وابسته به زمان هستند.
🔻نکته
هزینههای ثابت وابسته به زمان هستند.
برای درک بهتر این مسئله به این مثال توجه کنید: هزینه اجاره یک نوع هزینه ثابت است. در صورتی که سولهای را اجاره کنیم و ماهانه مبلغ 10،000،000 ریال اجاره پرداخت کنیم. اگر ماهانه 10هزار تن تولید داشته باشیم یا 5 هزار تن مبلغ اجاره تغییر نخواهد کرد. البته باید توجه کنیم که اجارهها ثابت نیستند و سالانه تغییر میکنند. پس هزینههای ثابت تابع زمان هستند.
توجه کنیم که پرداخت بیمه و حقوق کارکنان به طور مستمر پرداخت میشود و اما با مرور زمان تغییر خواهد کرد. بعضی از افراد به واسطه تغییر کردن هزینههای ثابت آنها را جزو دسته هزینههای متغیر به حساب میآورند که اشتباه است. اگر جدول زیر هزینه برق یک واحد تولیدی باشد:
فروردین | 1،000،000 ریال |
اردیبهشت | 1،000،000 ریال |
خرداد | 1،000،000 ریال |
تیر | 1،000،000 ریال |
مرداد | 1،000،000 ریال |
ثابت ماندن هزینه برق، باعث نمیشود که جزو هزینههای ثابت باشد چرا که هزینه برق ارتباط مستقیم با میزان تولید دارد.
لیست هزینه های ثابت سرمایه گذاری
لیست هزینه های ثابت سرمایه گذاری به شرح زیر است:
🔷 هزینه اخذ مجوزها
🔷 هزینه های تولید آزمایشی
🔷 تامین ماشین آلات و تاسیسات و …
🔷 تامین تجهیزات اداری
🔷 هزینه های طراحی کارخانه و تخقیقات بازار
🔷 احداث ساختمان و محوطه سازی
لیست هزینه های ثابت مستمر
لیست هزینه های ثابت مستمر نیز به شرح زیر است:
🔷 هزینه های بیمه حوادث
🔷 هزینه های دستمزد کارکنان
🔷 هزینه بیمه کارکنان
🔷 هزینه های دسترسی به اینترنت
هزینه های متغیر چیست؟
هزینههای متغیر (Variable Costs) برخلاف هزینههای ثابت، وابسته به میزان خروجی محصولات واحدها هستند. یعنی هر چقدر خروجی یک شرکت افزایش داشته باشد، هزینههای متغیر نیز افزایش پیدا میکنند و اگر خروجی کاهش داشته باشد هزینههای متغیر کاهش خواهند داشت.
موادی که به طور مستقیم در تولید محصول به کار میرود در حسابداری به عنوان هزینه متغیر شناسایی میشود. هزینه های نیروی کار هم اگر تعداد آنها با میزان تولید کم یا زیاد شود به عنوان هزینههای متغیر در نظر گرفته میشود در غیر این صورت به عنوان سربار تولید شناسایی میشود.
هزینه متغیر آن بخش از هزینه های شرکت است که با توجه به خروجی محصولات متفاوت است.
🔻نکته
اگر شرکتی هزینههای متغیر زیادی داشته باشد، در نتیجه تولید آن افزایش و به دنبال آن درآمد نیز افزایش خواهد داشت. شرکتهایی که هزینههای متغیر بیشتری نسبت به هزینههای ثابت داشته باشند، در طول زمان رکود اقتصادی با تحمل بیشتری خواهند داشت. در واقع چنین شرکتهایی با فروش و سود کم هم سرپا خواهند ماند.
لیست هزینه های متغیر
لیست هزینه های متغیر به شرح زیر است:
🔶 هزینه خرید مواد اولیه
🔶 حمل و نقل مواد اولیه
🔶 هزینه های توزیع
🔶 هزینه های مصرف انرژی به جز هزینه های ثابت
🔶 هزینه های تهیه ابزار مصرفی
🔶 اضافه کاری و پورسانت
🔶 تعمیرات و نگهداری
🔶 هزینه های بسته بندی
🔻نکته
در نقطه سر به سر، کل هزینه های ثابت و متغیر با درآمد کل برابر میشود.
هزینه های نیمه متغیر چیست؟
بعضی از هزینهها از دو قسمت هزینه متغیر و ثابت تشکیل شدهاند که به آنها نیمه متغیر گفته میشود. هزینههای نیمه متغیر تا مقدار مشخصی از میزان تولید ثابت هستند، اگر میزان تولید از مقدار مشخصی افزایش یا کاهش پیدا کند این هزینهها نیز تغییر خواهند کرد.
به عنوان مثال برق مصرفی در یک کارخانه تولیدی که برای روشنایی سالن تولید استفاده میشود، میتواند جزو هزینههای نیمه متغیر باشد، به طوری که اگر میزان تولید را افزایش دهند و در شب هم تولید انجام شود، هزینه برق هم تغییر خواهد کرد.
🔻نکته
برای برنامه ریزی و کنترل هزینه ها باید اقلام هزینه های نیمه متغیر را تفکیک کرد.
فرمول محاسبه هزینه های ثابت و متغیر
باید توجه کنیم هزینه کل مجموع هزینه های ثابت و متغیر به دست میآید. اگر در یک واحد تولیدی، کالایی تولید نشود هزینه کل با هزینه ثابت برابری میکند و مقدار ثابتی خواهد بود، در غیر اینصورت با افزایش هزینههای متغیر، هزینه کل نیز افزایش مییابد.
هزینه های متغیر + هزینه های ثابت = هزینه کل
توجه کنید که هزینههای متغیر وابسته تعداد تولید است. نحوه محاسبه هزینههای متغیر از فرمول زیر به دست میآید.
تعداد محصول × مجموع هزینههای متغیر برای هر واحد محصول = مجموع هزینههای متغیر
VC)T = (VC)PU × Q)
پس مجموع هزینه به شکل فرمول زیر درمیآید:
CT = (FC)T + (VC)PU × Q
🔻نکته
Per Unit =PU
Quantity =Q
کلام آخر
دسته بندی هزینه ثابت، متغیر و نیمه متغیر براساس ویژگیهای آنها بسیار گسترده است. در اینجا تنها هزینههای متغیر و ثابت مورد بررسی قرار گرفته است اما توجه کنید مدیران در سطوح مختلف برای تصمیم گیری در همه مسائل کارخانجات به تفکیک به این هزینهها نیاز دارند. مطلع نمونه هایی از هزینه سرمایه بودن حسابداران از چگونگی تفکیک این هزینهها و آموزش حسابداری ضروری و لازم است.
نمونه هایی از هزینه سرمایه
هزینه های غیر قابل قبول مالیاتی ، چيست ؟
طبق مفاد ماده 147 قانون مالیاتهای مستقیم،معیارهای تشخیص هزینه های قابل قبول عبارتند از :
الف- تصریح در قانون قانون مالیاتهای مستقیم یا پرداخت بموجب سایر قوانین یا مصوبات هیات وزیران.
ب- در حدود متعارف متکی به مدارک.
ج- مربوط به تحصیل درآمد مودی در دوره مالی مربوط.
د- رعایت حد نصابهای مقرر.
عناوین و شرایط هزینه های قابل قبول از نظر قانون مالیاتهای مستقیم در مواد 148 الی 151 آن ذکر گردیده است.
عوارض و ارزش افزوده پرداختی توسط مودیانی که به عرضه کالا و خدمات معاف طبق قانون مذکور اشتغال دارند،جزو هزینه های قابل قبول آنان محسوب می شود.
نمونه هزینه هایی که طبق مصوبات هیات وزیران جزو هزینه های قبول محسوب شده است:
-(بخشنامه 5441/210 مورخ 1/3/89 )هزینه های انجام شده از سوی اشخاص حقیقی و حقوقی در احداث یا تکمیل طرحهای عمرانی،فرهنگی،بهداشتی،درمانی و امور خیریه در نمونه هایی از هزینه سرمایه روستاها و شهرهای زیر یکصد هزار نفر جمعیت پس از تایید سازمانهای دولتی ذیربط.
-(بخشنامه 57903/210 مورخ 27/6/89)کمکهای نقدی اشخاص حقیقی و حقوقی به انجمن های علمی دارای مجوز فعالیت قانونی.
اگر اسناد هزینه ای که به لحاظ عنوان و شرایط قابل قبول محسوب می شود، ارائه نگردد،هزینه مزبور غیر قابل قبول تلقی می گردد.اما این مطلب لزوما" در همه موارد صادق نیست.بطور مثال،انجام هزینه در محلی صورت گرفته که عرفا" تهیه مدرک میسر نیست.مانند:خرید دام و محصولات کشاورزی از اهالی روستای نزدیک محل فعالیت مودی.
-در صورتی که اسناد هزینه ضمیمه سند حسابداری نیست، این مطلب از واحد مورد رسیدگی پرس و جو کنید و یا در پایان رسیدگی،صورتی از این گونه موارد به واحد مورد رسیدگی ارائه نموده تا موضوع مشخص شود.
اگر هزینه ای،علیرغم مدرک معتبر ارتباطی با فعالیتهای تحصیل درآمد مودی نداشته باشد،غیر قابل قبول محسوب می شود.
تاریخ انجام هزینه باید در طی سال مربوط باشد.هزینه های سنوات که در سال مورد رسیدگی ثبت شده ،در صورت احراز شرایط نمونه هایی از هزینه سرمایه زیر می تواند جزو هزینه های قابل قبول محسوب شود:
۱-۵- جزو هزینه های قابل قبول باشد.
۲-۵- در محاسبه درآمد مشمول مالیات سنوات قبول لحاظ نشده باشد.
۳-۵- عدم ثبت آن در سنوات قبل خارج از اراده مودی بوده باشد.
در خصوص برخی هزینه ها در قانون مالیاتهای مستقیم و سایر قوانین حدنصاب تعیین شده است. مانند:
۱-۶-(جزء ب بند 2 ماده 148)هزینه سفر و ماموریت(شامل پذیرایی) مدیران،بازرسان و کارکنان به خارج از کشور به منظورحوائج مربوط به شرکت(در مورد اشخاص حقوقی با فعالیت تولیدی،روزی یک میلیون ریال و حداکثر 4 ماه - سایر اشخاص حقوقی، روزی یک میلیون ریال و حداکثر 2 ماه )همچنین در مورد شرکتهای تولیدی حداکثر 2 ماه دیگر به قرار روزی یک میلیون ریال بابت آموزش به عنوان هزینه اقامت .
۲-۶- (جزء ه بند 2 ماده 148)تا میزان 3 درصد حقوق پرداختی سالانه بابت پس اندازکارکنان طبق آیین نامه مربوط.
۳-۶- (جزء و بند 2 ماده 148) ذخیره سنوات خدمت معادل یک ماه آخرین حقوق و مزایا و همچنین مابه التفاوت تعدیل حقوق سنوات قبل.
۴-۶- (بند 10 ماده 148)هزینه های فرهنگی،ورزشی و رفاهی کارگران-پرداختی به وزارت کار و حداکثر معادل 10،000 ریال به ازای هر کارگر.
۵-۶- (بند 28 ماده 148)هزینه خرید کتاب و سایر کالاهای فرهنگی - هنری برای کارکنان و افراد تحت تکفل آنها تا میزان 5% معافیت مالیاتی موضوع ماده 84 ق.م.م به ازای هر نفر.
۶-۶- عیدی براساس ضوابط وزرات کار( 2 ماه حقوق به شرطی از 3 برابر حداقل دستمزد بیشتر نشود)
۷-۶- نرخ اضافه کاری (40%).
در مفاد ماده 148 ق.م.م، برخی هزینه ها برای اینکه قابل قبول باشند باید در حد منتاسب/متعارف باشند:
۱-۷- هزینه های استخدامی کارکنان متناسب با خدمت آنان.
۲-۷- هزینه اجاره محل در صورتی که اجاره نامه رسمی موجود نیست.
۳-۷- حق الزحمه های پرداختی متناسب با کار انجام شده بابت حق العمل،دلالی،حق الوکاله،حق المشاوره،حق حضور،هزینه حسابرسی و خدمات مالی و اداری و بازرسی،هزینه نرم افزاری،طراحی و استقرار سیستم های مورد نیاز،سایر هزینه های کارشناسی در ارتباط با فعالیت موسسه و حق الزحمه بازرس قانونی.
(تبصره 2 ماده 148 ق.م.م )هزینه حقوق و مزایای مدیران و صاحبان سرمایه اشخاص حقوقی در صورتی که دارای شغل موظف باشند جزو هزینه های قابل قبول محسوب می شود.
هزینه های تاسیس از قبیل مخارج ثبت موسسه،حق مشاوره و نظایر آن و هزینه های زاید بر درآمد "دوره قبل از بهره برداری و دوره بهره برداری آزمایشی"جز در مواردی که ضمن جدول مقرر در ماده 151 ق.م.م تصریح خواهد شد،طی 10 سال از تاریخ بهره برداری مستهلک می گردد.
هزینه های نرم افزاری(در صورتیکه متعارف باشد)حداکثر تا 5 سال قابل استهلاک است.اگر در سال اول کلا" هزینه شود نیز قابل قبول است.
داراییهای ثابت استهلاک پذیری که برای بازسازی،جایگزینی خطوط تولید یا توسعه و تکمیل خریداری گردیده است را می توان با 2 برابر نرخ یا نصف مدت،مستهلک نمود.
هزینه استهلاک ناشی از تجدید ارزیابی داراییهای ثابت جزو هزینه های قابل قبول نیست.
در صورتیکه نرخ و روش استهلاک داراییهای ثابت مودی با نرخ و روش داراییهای مذکور طبق جداول استهلاک ماده 151 ق.م.م تفاوت داشته باشد:
۱-۱۳- اگر استهلاک اضافی شناسایی شود،مازاد قابل قبول نیست.
۲-۱۳-اگر استهلاک کمتری شناسایی شود،قابل پذیرش است.
هزینه استهلاک داراییهای اجاره سرمایه ای در صورتی که مطابق استانداردهای حسابداری شناسایی شود،جزو هزینه های قابل قبول است.
سایر هزینه های غیر قابل قبول:
۱-۱۵- پاداش اعضای هیات مدیره
۲-۱۵- کاهش ارزش داراییها(سرمایه گذاریها و موجودی کالا)
۳-۱۵- هزینه های مرتبط به دارایی که مالکیت آن متعلق به واحد رسیدگی نیست.
۴-۱۵- عوارض و مالیات بر ارزش افزوده مخارج مرتبط با درآمدهای غیر معاف.
۵-۱۵- هزینه مرخصی(در صورتی که پرداخت نشده باشد).
هزینه های غیر واقعی:
طبق بند 2 بخشنامه شماره 17940 مورخ 12/10/1384 سازمان امور مالیاتی کشور،هزینه های غیر واقعی،هزینه هایی هستند که در دفاتر قانونی ثبت شده و ممکن است متکی به مدارکی نیز باشند اما ماموران مالیاتی پس از تحقیقات لازم و یا دسترسی به قرائن و مدارک قابل اعتماد احراز نمایند که هزینه موصوف صوری بوده یا تحقق نیافته و یا مدارک مربوط به آنها نیز غیر واقعی و مجازی بوده است.اینگونه هزینه ها مشمول 40% مالیات متعلق که غیر قابل بخشش نیز است،می باشند.همچنین جزو موارد رد دفاتر قانونی( بند 16 ماده 20 آیین نامه تحریر دفتر) نیز است.
انواع هزینه های مالی
قیمت و بهای کالا ها و خدماتی که جهت کسب درآمد، ضروری اند را هزینه می گویند. برای مثال ؛ پول آب ، تلفن ، حقوق کارمندان و… از جمله هزینه های یک شرکت محسوب می شوند. هزینه انواع مختلفی دارد که در این نوشتار به توضیح هر یک از انواع هزینه های مالی (ثابت و متغیر) می پردازیم.
تعریف هزینه مالی:
مانند هزینه و بهای کارمزد است. مقدار پول واگذار یا حواله شده ، توسط بانک مانند دسته چک گرفتن.
دو نوع هزینه مالی عبارت اند از:
- هزینه مالی ثابت – fixed cost
- هزینه مالی متغیر
هزینه مالی ثابت:
این هزینه به شیوه ای است که ، جدا از کم و زیاد شدن مقدار خدمات و کالا ها و تولیدات ، همیشه ثابت است و هیچ تغییری نمی کند.
به بیان دیگر ، هزینه ثابت از نمونه هایی از هزینه سرمایه میزان فعالیت های تجاری جدا و مستقل است و بدون تاثیر پذیری از این فعالیت ها ، باید در تاریخی که مقرر شده از قبل ، به وسیله شرکت یا موسسه مربوطه پرداخت شود.
پرداخت اجاره ساختمان توسط شرکت می تواند یک مثال برای هزینه ثابت باشد. فرض کنید اجاره ساختمانی در هر ماه 7 میلیون تومان تعیین شود ، این 7 میلیون هر ماه به صورت تمام و کمال باید پرداخت شود و ربطی به این نکته که شرکت در طول ماه چه مقدار تولید و درآمد داشته است ، ندارد.
در زمینه اقتصاد ، تجارت هایی که توانایی صرفه جویی را دارند موفق می شوند. بدین صورت ، این کسب و کار ها قادرند به وسیله بازاریابی ، هر آنچه که ظرفیت دارند را به تولید نمونه هایی از هزینه سرمایه بپردازند و هزینه ثابت هر یک از کالا های تولید شده را به حداقل مقدار ممکن برسانند.
مثلا اجاره 7 میلیون تومانی برای شرکتی که در هر ماه موفق به تولید 7000 کالا می شود ، به این معنا است که هزینه ثابت نمونه هایی از هزینه سرمایه هر کالا 1000 تومان است اما اگرهمین شرکت بتواند در هر ماه 14000 کالا تولید کند ، هزینه ثابت هر کالا برابر با 500 تومان می شود و کاهشی را مشاهده خواهیم کرد. همین امر باعث می شود فروشنده بیش از پیش باخریداران بتواند ، چانه بزند.
هزینه های مالی غیر ثابت یا متغیر:
هزینه های غیر ثابت یا متغیر بر حسب حجم و مقدار کالا ها و خدمات تولیده شده ، خاصیت متغیری دارند و تغییر می کنند ، به این معنا که اگر کالایی تولید شود ، به همان اندازه و میزان هزینه متغیر هم وجود خواهد داشت.
آن دسته از موادی که بدون واسطه و مستقیم درفرایند تولید محصولات نقش دارند ، هزینه متغیر می باشند. برای نیرو کار آن دسته از مواردی که تعداد نیروی کار را بر حسب مقدار تولیدات ، افزایش یا کاهش می دهند در احتساب هزینه متغیر نقش دارند اما سایر نیروها که چنین وضعیتی ندارند ، در این هزینه محاسبه نمی شوند اما برای احتساب هزینه سربار ، در نظر گرفته خواهند شد.
چمع هزینه های سربار خدمات و کالا های تولید شده با هزینه متغیر ، می شود هزینه کل یا تمامی خدمات و کالا های تولید شده.
زمانی یک شرکت هزینه های متغیر زیادی دارد که به همان میزان ، تولیدات زیادی نیز داشته باشد و در نتیجه درآمد این شرکت نیز افزایش خواهد داشت که به همین دلیل این گونه شرکت ها ، کساد شدن تجارت و کسب و کار را بصورت بهتری از سایر شرکت ها که هزینه ثابت بیشتری دارند ، مدیریت و تحمل کنند.
کسب و کارهایی که هزینه متغیرشان از متغیر ثابتشان بیشتر است ، قادرند با درآمد پایین و فروش کم پا بر جا بمانند و البته مقداری سود هم حاصل شود اما هنگامی که هزینه ثابت زیاد شود ، شرکت باید فروش زیادی نیز داشته باشد و بتواند به همان میزان سود به دست بیاورد تا قادر باشد جبران کند هزینه های ثابتش را و به مرحله کسب سود برسد.
مثال هایی در خصوص این دو نوع هزینه:
- مواد مستقیم: آن دسته از مواد خام که جهت تولید محصولات مورد استفاده است ، از مهمترین نوع هزینه ها می باشند.
- سهم و حق نیروی کار: پولی که به عنوان سهم یا حق تولید هر عدد کالا به نیروی کار داده می شود هم جزو هزینه ثابت محسوب می شود.
- برخی از هزینه ها مثل روغن و دیگر مواد مصرفی ماشین آلات ، بستگی به میزان مصرف و کارکرد ماشین آلات دارد و به صورت هزینه متغیر محاسبه می شود.
- اگر شرکتی کارکنان ساعتی داشته باشد که بر حسب زمان و ساعت به محاسبه دستمزدشان بپردازد ، حقوق انها بر اساس ساعات مفیدی که کار کرده اند داده می شود و به این صورت حقوقشان به عنوان هزینه متغیر احساب می گردد. ولی کارکنانی که ماهیانه حقوقی را که از قبل مقرر شده می گیرند و مقدار این پول به ساعت کاری آنها وابسته نیست ، جزو هزینه های ثابت محسوب می شود.
- کمیسیون: به فرد فروشنده تنها زمانی که محصولات و کالا ها را به فروش رسانده باشد نمونه هایی از هزینه سرمایه ، حق کمیسیون داده می شود که به صورت واضح ، معلوم است این هزینه به عنوان هزینه متغیر در نظر گرفته می شود.
- هزینه های مربوط به حمل و نقل نیز می تواند از نوع هزینه متغیر باشد زیرا ؛ یک کارخانه در صورتی که تولیداتی داشته باشد و این تولیدات را به فروش رسانده باشد ، این هزینه ها را باید بپردازد.
پرسش و پاسخ متداول در مورد انواع هزینه های مالی:
خدمات برای کسب درآمد، قیمت و ارزش کالا که ضروری می باشند مانند، پول آب، برق، حقوق کارمندان و … را هزینه می گویند.
آیا هزینه همیشه به یک صورت و ثابت می باشد؟
خیر، هزینه دارای انواع مختلف ثابت و متغیر می باشد.
هزینه مالی چیست؟
هزینه مالی، مقدار پول واگذار و یا حواله شده به وسیله بانک مانند دسته چک گرفتن می باشد.
هزینه مالی ثابت چیست؟
با توجه به کم و زیاد شدن خدمات، کالا و تولیدات همیشه ثابت می باشد و در واقع جدا از میزان فعالیت تجاری می باشد. به عنوان مثال اجاره بهای نمونه هایی از هزینه سرمایه ساختمان شرکت جزء هزینه های ثابت می باشد.
هزینه های مالی غیر ثابت چیست؟
این هزینه ها بر اساس میزان خدمات، حجم و مقدار کالا متغیر می باشد و به میزان کالای تولید شده تغییر می کند.
از مهمترین نوع هزینه، کدام دسته می باشد؟
مواد خام که برای تولیدات محصول مورد استفاده قرار می گیرد از مهمترین نوع هزینه ها می باشند.
حق نیروی کار جزء کدام دسته از هزینه ها می باشد؟
مبلغی که به عنوان سهم و یا حق تولید هر کالا به نیروی کار داده می شود جزء هزینه های ثابت می باشد.
حقوق کارمندان ساعتی جزء کدام دسته از هزینه ها می باشد؟
حقوق این کارمندان بر اساس ساعات کار مفید آن ها پرداخت می شود و جرء هزینه های متغیر به حساب می آید.
حق کمیسیون فروشنده جزء کدام دسته از هزینه ها می باشد؟
فروشنده در زمان فروش کالا، حق کمیسیون دریافت می کند و این هزینه جزء هزینه های متغیر می باشد.
هزینه های مربوط به حمل و نقل جزء کدام دسته از هزینه ها می باشد؟
این هزینه جزء هزینه های متغیر می باشد، زیرا یک کارخانه در صورت تولید کالا می بایست که این تولیدات را به فروش برساند.
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله نرم افزار اکسل برای حسابداری را به شما پیشنهاد می کنیم.
دیدگاه شما